وداع با یک ایده

یکی از سیاه‌چاله‌هایی که یک طراح بازی ممکن است به درون آن پرتاب شود و تا مدت‌ها نتواند از آن خلاصی پیدا کند این است که نفهمد چه زمانی باید بیخیال یک طرح شود! زمانیکه طراح شروع به کار روی بازی می‌کند نوعی ارتباط حسی و وسواس ذهنی به آن پیدا می‌کند که می‌تواند منجر به دلبستگی و ندید گرفتن نواقص آن بازی باشد. اما باید بپذیریم که گاهی لازم است از یک طرح دست بکشیم و فراموشش کنیم، گاهی باید انقدر توان و شهامت داشته باشیم که بی رودربایستی ایرادات فرزندمان را ببینیم و قبول کنیم که برای هدفی که می‌خواهیم مناسب نیست، یا حداقل فعلا مناسب نیست. فهمیدن چنین حقیقت معمولا تلخی مانند نوشیدن شربت بدمزه‌ای است که قرار است عمر و انرژی ما را ذخیره کند. البته گاهی شاید نباشد که یک نفس بالا رفتن شربت را کمی به تاخیر بیندازیم و آخرین تلاش‌ها را برای بهبود وضعیت طرح انجام دهیم، اما اگر نشد بهتر است بپذیریم و دنبال طرح دیگری برویم.

اما سوال اینجاست که چه هشدارهایی را باید حین طراحی بازی جدی بگیریم تا به چنین دامی نیفتیم؟ در این مقاله ۵ نشانه را ذکر می‌کنم که اگر حین طراحی بازی با آنها برخورد داشتید سریعا به فکر رفع آن باشید و اگر راهی نیافتید با اطمینان کامل پرونده‌ی آن بازی را ببندید و سراغ ایده‌ی دیگری بروید و زمان ارزشمندتان را تلف نکنید.

• اگر احتمال عدم موفقیت در بازار وجود دارد؛ دیده شدن و موفقیت هر بازی وابسته است به میزان موفقیت و محبوبیت آن در بازار فروش. بهترین بازی دنیا اگر در قفسه‌های فروشگاه خاک بخورد و در فروشگاه‌های آنلاین کلیکی روی آن نشود شکست خورده است. اگر احساس می‌کنید بازی شما در بازار حرفی برای گفتن ندارد، یا بازی‌های مشابه آن بسیار هستند و امکان دیده شدن آن اندک است و یا هر دلیل دیگری که احتمال عدم موفقیت آن را زیاد کند، سریعا تلاش کنید تا با تمرکز روی این مساله و بررسی و تحلیل بازار آن را بهبود ببخشید. اگر همچنان راهی پیدا نکردید بهتر است موقتا طرح را کنار بگذارید.
• اگر دیگران حال و احوال بازی را جویا نمی‌شوند؛ اگر مشاهده کردید که دوستانی که با آنها بازی را تست می‌کنید احوالی از بازی نمی‌پرسند و اگر هم می‌پرسند چندان لحن تشویق‌آمیزی ندارند بهتر است در جذابیت و درستی طرح شک کنید. مطمئن باشید اگر بازی هیجان یا پتانسیل لازم را داشته باشد اندکی پیگیری و کنجکاوی از سوی آنها خواهی دید و هر از گاهی از شما جویای وضعیت طرح و پیشرفت آن می‌شوند.
• اگر یاد دادن یا یاد گرفتن بازی زیادی طولانی است؛ البته این مورد معمولا با اصلاحات در ساختار قوانین و ساده‌سازی بعضی از جزییات بازی قابل رفع است. اما اگر احساس کردید بازی بیش از آنچه لذت‌بخش باشد طول می‌کشد یا سختی یادگیری آن دیگران را فراری می‌دهد بهتر است کمی با تردید به آن نگاه کنید. قاعدتا بهتر است در ابتدا مطمئن شوید که گروه مخاطب مناسبی را برای تست بازی انتخاب کرده‌اید ولی اگر در این زمینه اطمینان دارید و همچنان بازی از نظر خودتان و آنها سخت و بی‌پایان به نظر می‌رسد حتما به وضعیتش رسیدگی کنید، قبل از اینکه از دست برود و شما را هم با خودش به مغاک پلی‌تست‌های بی‌حاصل بکشاند.
• اگر به اندازه‌ی کافی فان ندارد؛ این مورد که دیگر اظهر من الشمس است و نه تنها در مورد تصمیم‌گیری برای رها کردن ایده، که در هر قدم از طراحی بازی باید مد نظر قرار بگیرد. به یاد داشته باشید که هرچیزی که به بازی مربوط می‌شود باید میزان مشخصی از سرگرم‌کننده بودن را دارا باشد، از گیم‌پلی و مکانیزم‌ها تا تصویرسازی و اجزای بازی. اگر احساس می‌کنید بازی فان خوبی ندارد ولی در عین حال خود را دلداری می‌دهید که در همین حدش کافی است، بدانید که یک جای کار می‌لنگد و باید تصمیمات جدی‌تری برای آن بگیرید.
• اگر گیرایی ندارد؛ گیرایی داشتن یک بازی ممکن است ورای گیم‌پلی آن و گاهی در اجزا و قطعات آن باشد (عجب بازی باحالی! یه برج خفن داره وسط برد!). عنصر گیرای یک بازی چیزی است که می‌تواند توپ مرده را به زمین برگرداند و درون دروازه قرار دهد. اگر سوالتان این است که این نکته چه فرقی با مورد اول دارد باید برایتان بگویم که موفقیت یک بازی در بازار گاهی حتی بعد از عرضه هم قابل افزایش است (مثلا با تبلیغات)، ولی وجود عنصر گیرا (یک قطعه، یک مکانیزم، یک پالت رنگی و غیره) چیزی است که پس از عرضه دیگر نمی‌توان فکری برای آن کرد و کار از کار گذشته است و پرنده‌ی موقعیت از قفس پریده است. پس همواره یک چشمتان به این نکته باشد که چه چیزی درون بازی شما می‌تواند آن را از دیگر محصولات مجزا کند.

تاکید می‌کنم که تمامی این موارد مانند باقی سوالات و مشکلاتی که حین طراحی به وجود می‌آیند قابل حل و تغییر و اصلاح هستند. اما اگر به خودتان آمدید و دیدید که مدت طولانی است که درگیر چالش‌های طراحی یک بازی هستید ولی یکی از این موارد همچنان حل نشده‌ باقی مانده پس به احتمال زیاد بهتر است برای مدتی آن را فراموش کنید و انرژی خود را صرف بازی دیگری کنید.

اگر نشانه‌های دیگری برای این موضوع می‌شناسید خوشحال می‌شوم در بخش نظرات با من و دیگر خوانندگان در میان بگذارید.