چند روز پیش که مشغول بازنویسی دفترچه قوانین بازی سوپر تیم (محصول بعدی رومیز) بودم به این فکر افتادم که اگر سابقهی فعالیت چند ساله در تحریریه مجلهی دنیای بازی را نداشتم (فواصل سالهای ۸۳-۸۹) آیا نگارش این دفترچه برایم چقدر سختتر و وقتگیرتر میشد؟ در آن زمان اگر به من گفته میشد که برای فعالیت در زمینهی طراحی بازی در سالهای آینده به مهارت نویسندگی نیاز داری احتمالا باورم نمیشد، اما اکنون میفهمم که آن مهارت چقدر به کمک من آمده.
این مقدمه را از آن جهت گفتم که بارها در ایمیلها و پیامها و نظراتی که دریافت میکنم، سوالاتی را میبینم که مشخصا از علاقمندی به طراحی بازی سرچشمه گرفتهاند، اما یک علاقمندیِ بدون توجه به مهارتهای لازم هستند، یا شاید باید بگویم:علاقمندیِ مانده در سطح! پس بیایید ابتدا یک اصل را بین خودمان بگذاریم: انجام کارها با علاقمندی و شور و اشتیاق لازم است، اما کافی نیست! انجام هرکاری به دانستن مهارتهایی نیاز دارد، دانستن مهارت به کسب تجربه و آموختن نیاز دارد، کسب تجربه و آموختن به زمان نیاز دارد، گذراندن زمان لازم برای کسب آن تجربه و مهارت به شور و اشتیاق نیاز دارد! اگر میخواهید در کاری فعالیت کنید و موفق باشید پیشنهاد میکنم فقط به «من برای انجام این کار اشتیاق دارم!» تکیه نکنید، بررسی کنید و ببینید که آیا اشتیاق به یادگیری و حوصلهی کسب تجربه در آن کار را هم دارید یا نه؟ اگر بدون آشنایی و دانستن مهارتهای لازم برای یک کار (مثلا طراحی بازی) به آن مشغول شوید به احتمال زیاد بزودی با موانع ناامیدکنندهای روبرو میشوید و بعد از آن دست خواهید کشید.
پس قدم اول برای فهمیدن این مساله این است که ببینید چه مهارتهایی برای طراحی بازی مورد نیاز است، سپس تلاش کنید تا در بخشهایی که در آن مهارت ندارید خود را تقویت کنید. در ادامه به فهرستی از مهارتها و دانشهایی که به کار طراحی بازی میآیند اشاره کردهام. این نکته را هم در نظر داشته باشید که لزوما قرار نیست اشراف کامل به تمام این موارد داشته باشید، اما آشنایی به مفاهیم هر کدام میتواند مانند اهرمی عمل کند و گوشهای از کار را برایتان بگیرد.
مهارتهای کلیدی
- آشنایی با مبانی و تعاریف؛ دنیای بازیها مانند هر صنعت دیگری پر است از اصطلاحات و تعاریفی که باید به آنها اشراف داشته باشید. از مکانیزمها و سبکها گرفته تا اصطلاحات و تعاریف فنی و غیره. آشنا نبودن با این مفاهیم بزرگترین اشتباهی است که یک طراح ممکن است انجام بدهد. سایتهایی مانند بردگیمگیک یا همین سایت رومیز میتواند مقدمهای برای آشنایی شما با این مفاهیم باشد.
- آشنایی به زبان انگلیسی؛ بخش زیادی از اطلاعاتی که برای دانستن همان مبانی و مفاهیم مورد قبل میتوانید بدست بیاورید در منابع انگلیسی زبانی است که در اینترنت پیدا میشوند. آشنا بودن با زبان انگلیسی کلید دستیابی شما به گنجینهای بیانتها از دانش و مهارت لازم برای طراحی بازی است.
- توانایی حل مسئله؛ روند طراحی بازی یعنی روند درگیر شدن با شمار بسیاری مشکل و مسئله که شما به عنوان طراح بازی باید آنها را حل کنید. مهارت حل مسئله یا Problem Solving به شما کمک میکند تا با کشف، آنالیز و پیدا کردن راهحلهای متنوع برای یک مشکل آن را حل کنید. اطلاعات بیشتر در این مورد را میتوانید اینجا بخوانید.
- خلاقیت؛ دید خلاقانه داشتن مهارتی است که میتوانید با تمرین آن را بدست آورید و تقویت کنید. خلاقیت به معنای میل به خلق کردن چیزی که تا قبل از این وجود نداشته، یکی از مهارتهای کلیدی طراح بازی است. به خصوص در بازار شلوغ و اشباع فعلی، تنها راه دیده شدن یک بازی در میان قفسههای شلوغ، دید خلاقانه و توانایی و آشنایی به تکنیکهای طوفان مغزی در مورد تمامی اجزای بازی، از گیمپلی تا بستهبندی است.
- تفکر طراحی؛ تفکر طراحی یا Design Thinking متدی است که تا چندین سال پیش تنها طراحان از آن استفاده میکردند و در واقع روشی است برای نگاه خلاقانه (مورد قبل) داشتن هنگام حل مسئله (دو مورد قبل!). در این روش طراح تلاش میکند با درک مخاطب و شناخت نیاز اصلی او، مسئله را به شکل جدیدی باز تعریف کند و سپس با ایدهپردازی و تست آن ایدهها، بهترین راه حل را برای مسئله بیابد. اطلاعات بیشتر در این زمینه را میتوانید اینجا بخوانید.
- آشنایی با روش تحقیق؛ تحقیق کردن در زمینههای مرتبط با موضوع بازی یکی از مهمترین بخشهای جمعآوری اطلاعات و ایدهپردازی برای بازی است. تحقیق کردن و به خصوص مستندسازی نکات تحقیق روشهایی دارد که باید با آنها آشنا باشید.
مهارتهای مرتبط با علوم
- ریاضیات؛ طراحی یک بازی امکان دارد به مهارتهای ریاضی و محاسبهی احتمالات آن نیاز داشته باشد. آشنا بودن با مفاهیم ریاضی و داشتن دانش پایه در این زمینه روند طراحی و گاها حل مشکلات را آسانتر میکند.
- جامعهشناسی؛ شناخت مخطاب و فردی که قرار است محصول شما را بازی کند بدون دانستن بستر اجتماعی، علایق، فرهنگ و ویژگیهای دیگر امکانپذیر نیست.
- روانشناسی؛ شما قرار است برای یک انسان بازی طراحی کنید. پس برای دانستن چیزهایی که او را خوشحال، هیجانزده و سرگرم میکند باید به مبانی روانشناسی آشنا باشید.
- تاریخ؛ چه قرار باشد یک بازی با تم تاریخی طراحی کنید و چه نه، نیاز دارید تا با تاریخ به عنوان منبعی برای الهام گرفتن و شناختن روند زندگی در دورانها آشنا باشید.
مهارتهای هنری
- آشنایی با اصول گرافیک؛ قرار نیست طراح بازی گرافیست هم باشد، ولی دانستن و آشنا بودن به مبادی سواد بصری حتی در همان ابتدای روند طراحی به شما کمک میکند تا ماکتهای بهتری بسازید و بازی کردن را حداقل از نظر بصری برای مخاطبان لذتبخشتر کنید. جدا از اینکه آشنا بودن شما به این حوزه میتواند در ارتباط موثر و پویا با گرافیست و تصویرساز کمک بزرگی باشد.
- ارتباط با شاخههای هنری؛ ورد زبان یکی از اساتید ما در دانشگاه (رشتهی طراحی صنعتی) این بود: «شما باید همیشه فیلم خوب ببینید، کتاب خوب بخونید، موسیقی خوب گوش کنید، تئاتر ببینید و موزه برید!». زمانیکه منبع الهام یک طراح، آثار هنری والا و باکیفیت باشد احتمال اینکه خروجی آن هم چنین کیفیتی داشته باشد بالا میرود. مطمئنا تعریف فیلم خوب، موسیقی خوب و غیره از دید هرکسی متفاوت است ولی تلاش کنید ارتباط خود را با شاخههای هنری به شکل فعال نگاه دارید و گاهی جدای از «سرگرمی صرف» و به عنوان کلاسی برای یادگیری به آن نگاه کنید.
- نویسندگی خلاق؛ هنگام طراحی بازی بارها نیاز دارید تا بنویسید:قوانین بازی، محتوای بازی و بسیاری موارد دیگر. در تمامی این موارد به توانایی و مهارت نویسندگی خلاق احتیاج دارید.
مهارتهای فنی و حرفهای
- مدیریت پروژه؛ طراحی بازی در واقع انجام یک پروژه است. پروژهای که نیاز به دانش مدیریت زمان، انرژی و افراد درگیر دارد.
- اقتصاد؛ یکی از خاطرات من به عنوان مدیر بخش توسعه در نشر هوپا، دریافت پروپوزال یک بازی بود که بالغ بر ۵۰۰ مینیاتور و فیگور داشت! داشتن دید اقتصادی به محصول یعنی آشنا بودن با امکانات و پتانسیلهای تولیدی. اگر قرار است بازی شما فقط به صورت یک ماکت در گوشهای از اتاقتان نیفتن بهتر است هم اکنون شروع به یادگیری مفاهیم اقتصادی مرتبط با صنعت بازی کنید.
- شناخت بازار؛ دانستن ویژگیها و در نظر داشتن کشش بازار، هم در بعد اقتصادی و هم در بعد بازاریابی، میتواند پروژهی بازی شما را واقعیتر کند. شناخت بازار و مخاطب کاری است زمانبر و به تجربه و حضور در این عرصه نیاز دارد.
- شناخت تولید؛ شما به عنوان یک طراح حتی اگر مستقیم درگیر روند پیشتولید و تولید بازی نباشید ولی باید اصول آن را بدانید و بشناسید. روشهای چاپ، برش، قالبگیری، تزریق و غیره را قرار نیست لزوما شما انجام دهید ولی دانستن و کسب تجربه در جزییات آن میتواند محصول شما را یک قدم به دنیای واقعی نزدیکتر کند.
در نظر داشته باشید که غیر از اینها به مهارتهای دیگری نیز به نسبت هر پروژه نیاز دارید و به طور کلی هرچه بیشتر بدانید و در زمینههای مختلف تجربه کسب کرده باشید بهتر است. مثلا آشنایی من با نرمافزارهای ساخت انیمیشن و سهبعدی سازی در روند طراحی بسیار برایم مفید بوده است. تلاش کنید از دانستههای خود استفاده کنید و در کنار آن در زمینههای تازهای دانش کسب کنید. هر مهارتی ممکن است به کار بیاید. همچنین همواره تلاش کنید تا بیشتر بازی کنید و از بازیها یاد بگیرید.
اصولا گفته میشود که برای طراح بازی شدن رشتهی تحصیلی خاصی وجود ندارد، یکی از دلایل آن هم بدون مرز بودن مهارتهای لازم برای آن است، ولی اگر بخواهید بخش خوبی از این مهارتها را بیاموزید احتمالا رشتهی دانشگاهی طراحی صنعتی برای شما مناسب خواهد بود.
امیدوارم این مطلب برای شما مفید بوده باشد. اگر به نظرتان مهارتی از قلم افتاده لطفا در بخش نظرات مطرح کنید و یادتان باشد که صرف داشتن اشتیاق یک طراحی خوب نمیسازد، بلکه تجربه و مهارت در کنار اشتیاق است که یک بازی خوب را میسازد.
چه عجب اقای امیر سلامتی چرا مقاله اینقدر دیر شد خدایی چه جوری دلتون میاد مارو این همه منتظر مقاله های عالی و جذابتون بزارید .
دوستدار رومیز 6.6
لطفا از مقاله های بی نظیر تون بیشتر بگذارید میدونم که دارید روی بازی سوپر تیم کار می کنید اما ما رو از حرف های جذابتون بی نصیب نگذارید راستی اگه ناراحت نشین من چون چند عکس از بازی سوپر تیم رو پیج شما دیدم خیلی دوست داشتم که به جای توکن برای بازی کنان تیم از مینی فیگور استفاده میشد چون اصلا بعضیا برای اجزای خوشگل بازی بازی رو می خرن .
دوستدار رومیز 6.6
جفت شیش
وجود توکن به جای فیگور توی شوپر تیم دلیل عملکردی داره.
درسته،هم برای بلاک و هم اینکه بازی در دسترس علاقه مندان بیشتری قرار بگیره(کاهش قیمت)
سلام اقای سلامتی.بسیار تشکر میکنم بابت انتشار مقاله.یکی از مهم ترین فاکتور هایی که زمان تصمیم راجب به انتخاب بازیسازی به عنوان شغل باید رعایت کنیم همین هست.ایا ما مهارت داریم یا اشتیاق.به طور کلی بیشتر اشخاص بعد از مواجه شدن با بازیسازی هیجان زده میشن یا حداقل کمی علاقه نشون میدن.اما وقتی چند وقت میگذره و باید اونها مساله های زیادی رو حل کنن و وقت زیادی روی بازیسازی بذارن به مرور خسته میشن و دست از کار میکشن.همینجاست که اشخاصی که میتونن این مسائل رو حل کنن و بهتر بگم لذت ببرن از حل کردنشون این اشخاص استعداد و مهارت بازیسازی دارن.
اقای سلامتی باز هم تشکر
سلام. سپاس از نظرتون
بله همینطوره. معمولا سختی کار در ابتدا خودش رو نشون نمیده و ممکنه گاهی باعث سرخوردگی بشه
سلام آقای سلامتی روزتون بخیر خیلی ممنون که این مقاله رو گذاشتید. لطفا یکم درباره سوپر تیم بیشتر اطلاعات بدید. فیلم آموزش هم زیاد تر برید بازی های ایرانی زیادی هستند که شما نرفتید.
سلام. ممنون از شما
حتما بزودی اطلاعات کاملی از بازی در سایت قرار میدیم
سلام
به نظرم اگه اینارو ویدعو میکردین خوب میشد.
ممنون
ای کاش منابع انگلیسی هم برای بالا بردن مهارت نیز معرفی می کردید
راستی آقای سلامتی ، بازی سوپر تیم کی میاد دیگه ماه آخر زمستونیم
یه سوال در رشته طراحی صنعتی باید ریاضی بخونیم یا هنرستان یا کاردانش؟
در اون چه چیزی یاد میدن؟
سلام به شما. قبلا که از هر رشتهای میشد کنکور هنر داد. بهتره برای اطلاعات بروزتر خودتون تحقیق کنید.