بازارسازی در صنعت بازی رومیزی

در این مقاله و به بهانه‌ی کمپین موفق دهمین بازی از سری Tiny Epic نگاهی می‌اندازیم به اهمیت بازارسازی در صنعت بازی رومیزی.

تولید بازی رومیزی فقط به خلاقیت و ایده‌پردازی وابسته نیست. صنعت بردگیم مانند صنایع دیگر ارتباط نزدیکی با بازاریابی و فروش دارد و هر روز کمپانی‌ها، زمان زیادی وقت و انرژی صرف این می‌کنند که محصولشان در سیل بی‌امان بازی‌های جدید دیده شود و بیشتر مورد توجه قرار بگیرد: بازی‌ای که نفروشد دیگر اهمیتی ندارد که گیم‌پلی فوق‌العاده‌ای هم داشته باشد.

یکی از روش‌های متداول بازاریابی (یا به عبارت دیگر: بازارسازی) ایجاد خطی از محصولات است که همگی در یک یا چند ویژگی با هم مشابهت داشته باشند. اگر آن ویژگی برای گروهی از مخاطبان جذاب و خواستنی باشد (بازار داشته باشد) بخشی از فروش محصول تضمین‌شده خواهد بود و تکرار آن ویژگی و بهبود آن در محصولات بعدی باعث افزایش مخاطب و نیز وفاداری بیشتر مخاطبان قدیمی به محصول می‌شود.

البته اینجا منظور از خطِ محصولات، تولید بازی‌های سریالی نیست. مثلا سری تایم استوریز یا پندمیک با وجودیکه یک لاین جداگانه‌ی تولیدی حساب می‌شوند در واقع ادامه‌ی یک محصول هستند که خودش نوع دیگری از بازارسازی است. اینجا همانطور که گفتم مقصود من تولید بازی‌هایی کاملا متفاوت با یک یا چند ویژگی مشترک است. وجود یک ویژگی، باعث تمایز آن محصول از محصولات مشابه و دیده شدن بازی در بین رقبا می‌شود  و هویتی برای برند ایجاد می‌کند.

کیف مخصوص حمل تمام عناوین سری تاینی اپیک

یکی از ناشران موفق در این زمینه Gamelyn Games است که در سال ۲۰۱۲ و توسط مایکل کوئی Michael Coe ، بازیگر سینمای سابق و طراح و تولیدکننده‌ی بردگیم فعلی، تاسیس شد. بعد از تولید یکی دو پروژه‌ی تقریبا ناموفق مایکل تصمیم گرفت خط متفاوتی از محصولات را ایجاد کند. تصمیم او مبنی بر تولید سری بازی‌هایی جمع و جور و سفری با عنوان ثابت Tiny Epic (حماسه‌ی کوچک) بود به نحوی که بتواند در هر محصول از این سری، تم تازه‌ای را عرضه کند. اما فرقی که محصولات گیملین گیمز با دیگر بازی‌های سفری و جیبی داشت این بود که بازی‌های او فقط از نظر ابعاد کوچک بودند و به هیچ وجه از نظر گیم‌پلی ساده و جمع و جور نبودند، بلکه برعکس هر کدام از نظر حجم اجزای بازی و قوانین پر و پیمان بودند و هر کدام هم چند روش بازی را در خود جای می‌دادند.

تعریف خود کمپانی از این سری چنین است: «سری بازی‌های تاینی اپیک مجموعه‌ای از بردگیم‌هایی در دسترس و با جعبه‌ای کوچک است که محتوایی بسیار بیشتر از آنچه به نظر می‌رسد برای ارائه دارند و هرکدام از نظر تم و مکانیک کاملا منحصر بفرد هستند.»

کل محتوای تاینی اپیک کینگدامز

القصه، برای شروع پروژه مایکل با اسکات آلمز Scott Almes طراح بازی وارد مذاکره شد تا روند طراحی و توسعه‌ی این سری بازی‌ها را به او بسپارد. و از آنجاییکه اسکات خودش طراح صنعتی با گرایش طراحی مهندسی بود، دید خوبی به اینکه چطور یک بردگیم نیمه سنگین را دیزاین کند تا درون یک جعبه‌ی کوچک قرار بگیرد، داشت. اولین همکاری مشترک این دو نفر بازی Tiny Epic Kingdoms بود که به دلیل همین ویژگی کوچک بودن مورد استقبال قرار گرفت ولی آنچنان که باید از نظر گیم‌پلی مورد توجه واقع نشد. اما کمپین نسبتا موفق آن در کیک‌استارتر سبب شکل‌گیری جمع مخاطبان این سری جدید شد. بعد از آن و در فواصل یک ساله بازی‌های Tiny Epic Defenders و Tiny Epic Western و Tiny Epic Galaxies عرضه شد که همگی محصولات موفقی بودند ولی بازی گلکسیز هم از سمت مخاطبان و هم از سمت منتقدان بیشتر مورد استقبال قرار گرفت.

تاینی اپیک گلگسیز، تحسین‌شده‌ترین بازی این سری تا به کنون

اما حقیقت این است که هر سری از محصولات حدی از اشباع را دارد و اگر روح تازه‌ای در آن دمیده نشود بعد از مدتی امکان کاهش مخاطب را خواهد داشت. اینجا بود که در سال ۲۰۱۷ و همزمان با کمپین بازی Tiny Epic Quest این کمپانی محصول فرعی جدید خود با عنوان ITEMeeples را معرفی کرد که در واقع میپل‌ها یا مآدمک‌هایی بودند که قابلیت اتصال آیتم‌های مختلف به آنها وجود داشت. به این شکل هویت سری تاینی اپیک رشد کرد و دیگر تنها یک جعبه‌ی کوچک با اجزایی ریز (که گاها حتی بازی با آن به دلیل کوچکی زیاد آزاردهنده هم هست) نبود، بلکه این سری یک جعبه‌ی کوچک با یک بازی بزرگ و مآدمک‌هایی تغییرپذیر بود که بازیکن در طی بازی می‌توانست چیزهایی را به آنها وصل کند.

آیتم‌های قابل اتصال به مآدمک در بازی تاینی اپیک کوئست

گیملین از این ابداع خود در بازی‌های Tiny Epic Zombies و Tiny Epic Mechs نیز استفاده کرد که هر دو بسیار مورد توجه واقع شد (به خصوص زامبیز که گیم‌پلی جذابی هم داشت). اما نکته‌ی جالب عدم پافشاری کمپانی بر اعمال ایده‌ی  ITEMeeples در تمامی بازی‌های این سری بود به شکلی که  ۳ بازی اخیر این کمپانی یعنی Tiny Epic Dinosaur  و Tiny Epic Tactics و بازی آخر یعنی Tiny Epic Pirates هیچکدام این ویژگی را ندارند و بیشتر به نظر می‌رسد که تمرکز فعلی گیملین روی افزایش عمق تجربه‌ی این بازی‌هاست. البته این کمپانی غیر از این سری، چند بازی دیگر هم دارد که شاید معروف‌ترین آنها بازی Heroes of Land, Air and Sea باشد که یک بردگیم سبک 4X استراتژی و اکتشافی با تم فانتزی است.

ربات‌های بازی تاینی اپیک مکز

حالا و بعد از چندین سال فعالیت و کسب تجربه، گیملین گیمز و سری Tiny Epic در جایگاهی هستند که کمپین بازی‌هایشان یک میلیون دلاری می‌شود و خبر بازی‌های جدیدشان به سرعت در فهرست داغ‌ترین اخبار جای می‌گیرد. که ثابت می‌کند شاید تاسیس یک برند کار سختی نباشد، ولی گسترش و ارتقای آن و پیشروی به سمت موفقیت، یک کار دائمی و پیگیرانه است که بررسی تمامی جوانب به یک محصول، از ایده‌پردازی و خلق تا بازاریابی و فروش، را می‌طلبد.

نظر شما چیست؟ چقدر سهم بازارسازی را در گسترش صنعت بردگیم (به خصوص در ایران) ضروری می‌دانید؟