در این مجموعه مقاله‌ها از تجربه‌ها، چالش‌ها و اشتباهاتم از تولید بازی می‌گویم.
زمستان ۹۸ که تصمیم به گسترش فعالیت رومیز در قالب استودیوی طراحی و تولید بازی رومیزی گرفتم ترس‌ها و امیدهای زیادی داشتم. می‌دانستم که تولید و مهم‌تر از آن پخش و فروش بازی عرصه‌ی پرچالشی است و نیاز به برنامه‌ریزی و دقت زیادی دارد. و با اینکه دو سال قبل از این تصمیم را در همکاری با بخش تحقیق و توسعه‌ی نشر هوپا گذرانده بودم و تجربه‌ی خوبی بدست آورده بودم ولی باز احساس می‌کردم که به یک دوره‌ی آزمون و کسب تجربه با بازی‌های کم‌دردسر نیاز دارم. تصمیم گرفتم از یک بازی شروع کنم که نیاز به پیش‌تولید چندانی نداشته باشد و بخش اصلی محتوای آن آماده باشد. اولین گزینه بدون شک «نامه‌ای به گیلاس» بود. دلایلی که این بازی را برای تولید اول رومیز ایده‌آل میکرد:
- پیش‌تولیدِ نیمه آماده؛ یکی از زمان‌برترین بخش‌های پیش‌تولید هر بازی فاز تصویرسازی آن است. خوشبحتانه گیلاس در این زمینه تقریبا آماده بود. احتمالا در جریان هستید که تصویرسازی این بازی توسط آرش رنجبران (همکار سابق ما در رومیز) خیلی قبل‌تر و در زمستان ۹۴ انجام شده بود. آن زمان قصد داشتیم نسخه چاپی (Print & Play) بازی را به عنوان عیدی به مخاطبان در سایت قرار دهیم. تنها کارهایی که برای تکمیل پیش‌تولید بازی و تبدیل نسخه‌ی سال ۹۴ به نسخه‌ی جدید باید انجام می‌دادم شامل بازنویسی دفترچه راهنما و بازنگری گرافیک کارت‌ها و توکن‌ها بود.
- نوستالژی؛ نامه‌ای به گیلاس برای من تصویرگر آغاز فعالیت سایت رومیز است، یادآور جمعه صبح‌هایی است که اول وقت خود را به کافه بُرد می‌رساندیم تا فیلم‌برداری کنیم و آخر شب‌هایی که مقالات را برای ویراستاری به هم می‌رساندیم و جر و بحث‌هایی در روزهای شلوغ سر برنامه‌ریزی کارهای پر دردسر مثل روز جهانی با هم داشتیم. این بازی ادای دینی است به آن روزهای پر شور و اشتیاق و البته به نوعی وداع با همان روزها که دیگر بر نخواهند گشت.
- جذابیت گیم‌پلی؛ یادم هست اولین بار که Love Letter را بازی کردم زمان کنفرانس ملی اوقات فراغت بود و ما هم از طرف سایت رومیز یک استند کنار ورودی کنفرانس گرفته بودیم تا بازی‌های رومیزی را به مدعوین معرفی کنیم. در زمان‌های بین کنفرانس که خبری نبود و ما هم بیکار بودیم شروع به بازی کردیم. دست اول کاملا گیج شده‌بودم. هنوز نمی‌گرفتم که چرا این بازی انقدر محبوب است. اما دست دوم و سوم بود که ناگهان فهمیدم قضیه چیست و طرف با ۸ کارت ناقابل چه عمل و عکس‌العمل زیبایی خلق کرده. جذابیت بازی در این بود که تکرارش خیلی مزه می‌داد. بازی تمام نشده مجدد بُر می‌زدیم و یک دست دیگر! این ویژگی کاملا مناسب برای سری نیم‌بازی (مینی گیم) که در ذهن داشتم بود: بازی‌هایی سریع، سبک، فان و تکرارپذیر.
- تولید آسان؛ با اینکه قرار بود تولید بازی‌ها با همکاری گروه حرفه‌ای مستفیل انجام شود ولی ساده بودن اجزای بازی (که البته همچنان چالش برانگیز بود) روند تولید را ساده‌تر میکرد.
- قیمت پایین؛ این بازی با محتوای کم خود می‌توانست ریسک سرمایه‌گذاری را در شروع کار پایین بیاورد و در عین حال به راحتی در سبد خرید علاقمندان سرگرمی و خانواده‌ها قرار بگیرد.
تجربه‌ی توسعه و تولید نامه‌ای به گیلاس با وجود مزایای خود خالی از مشکل و اشتباه نبود. در ادامه به این موارد اشاره میکنم:
- وجود کپی‌های دیگر؛ زمانیکه قرار بود گیلاس وارد بازار بشود سه نسخه‌ی دیگر از آن موجود بود: دو نسخه اسکن شده از Love Letter به همراه یک نسخه تغییر یافته با عنوان نامه عاشقانه. از یک طرف اطمینان داشتم که تصویرسازی متفاوت و شخصیت‌پردازی گیلاس به اندازه کافی باعث ایجاد تمایز بین این بازی و دیگر محصولات خواهد شد. نتیجه‌ی این مساله این شد که بازی بیشتر از اینکه در بین اجتماع آشنایان بازی رومیزی دیده شود، در بین ناآشنایان این سرگرمی (که ایده‌ای در مورد نسخه‌های کپی موجود نداشتند) دیده شد.
- رنگ پشت کارت‌ها؛ با توجه به اینکه قصد داشتم پالت رنگی آرش رنجبران را در گرافیک نهایی بازی حفظ کنم تصمیم گرفتم از رنگ آلبالویی تیره در پشت کارت استفاده کنم. در تولید و چاپ، احتمال تفاوت رنگ بسیار بالاست (که به عوامل فنی مختلفی مربوط است) و این تفاوت در رنگ‌های تیره واضح‌تر است و با چشم عادی قابل تشخیص. این مساله سبب شد که تعداد زیادی از کارت‌های جاپ اول نشان‌دار باشند و در نتیجه مجبور شدیم نزدیک به هزار دست کارت را به دلیل همین تفاوت رنگی دور بریزیم. البته در نسخه‌های بعد و برای جلوگیری از ضرر طرح پشت را تغییر دادیم که نتیجه خوبی حاصل شد.
- در جعبه؛ استفاده از سلفون براق در عین اینکه باعث جذاب شدن جعبه می‌شود ولی همزمان باعث چسبندگی زیاد بین در و کف جعبه نیز می‌شود. این مساله زمانی خود را بیشتر نشان می‌دهد که محتویات بازی کم و جعبه سبک باشد که در اینصورت در جعبه در دفعات اول براحتی باز نخواهد شد.
توسعه و تولید هر بازی جدید همراه خود چالش‌هایی دارد که باید حل شوند و بعد از تولید هم درس‌هایی که باید آموخت و تکرار نکرد. اگر شما هم در مورد این محصول نکاتی به نظرتان می‌رسد خوشحال می‌شوم در بخش نظرات مطرح کنید.
سلام
می خواستم بگم سایز جعبه بازی نامه ای به گیلاس خوب بود اما بازهم جای کوچک شدن داشت
و خواهش میکنم شما و ناشران دیگه وقتی نیازی به بزرگ بودن جعبه نیست الکی سایز رو زیاد نکنند
چون هم باحال تره و هم قابل حمل تر
با تشکر
سلام. ممنون از نظرتون.
در مورد گیلاس چون می‌خواستیم فرم جعبه‌های نیم‌بازی یکسان باشه (با زیرخاکی و بعدی‌ها) مجبور بودیم توی همین سایز کار کنیم.
یکی از موضوعاتی که در مورد نامه ای به گیلاس برام جذاب بود این بود که من عاشق طراحی جدیدش شده بودم، ولی برعکس من دوستام از طراحیش خوششون نمیومد و طراحی رو بچه گونه میدونستن. ولی برای من این طرح هم خیلی فانتزی و جذاب بود هم تاثیر متفاوتی روی تجربه ی بازی گذاشت. من هم نامه ای به گیلاس رو بازی کردم و هم نسخه های دیگه ولی واقعا نامه ای به گیلاس بیشتر بهم چسپید، این نکته ی مهمیه، جدا از گیم پلی و تمامی بلوف ها و فکر کردن ها، خود بازی برام جذابیت داشت، وجود اشخاصی مثل راننده تاکسی یا زن همسایه و یا معروف ترینشون عمه، بازی رو چند برابر خفن میکرد به نوعی که شخصیت هایی مثل نگهبان یا کشیش نمیتونستن.
سلام. سپاس از نظرت
خیلی نکته خوبی رو اشاره کردی. کلا نظرات در مورد آرت گیلاس دو بخش بود. موافقین و مخالفین. که البته بحث سلیقه هم هست و در نهایت نمیشه همه رو راضی نگه داشت.
در مورد تاثیر شخصیت‌ها بر گیم‌پلی کاملا با شما موافقم. به نظرم کاراکترهایی که آرش کار کرده حسابی تجربه بازی رو بالا کشیده. منکه دیگه بعید میدونم با نسخه اصلی بازی کنم.
سلام و ممنون برای مقالتون.
دوتا سوال داشتم؟
اول اینکه کارت های بازی رو سلفون براق کشیدین.
و دوم اینکه تو بازی سرنخ که تو رومیز شو معرفی کردید می خواستم بدونم تاس ریختن و حرکت تو اتاق های بازی برای چیه؟
ممنون از رومیز
سلام. ممنون از شما
خیر. ما به دلایل محیط زیستی اصلا از سلفون در کارت‌های بازیهامون استفاده نمی‌کنیم.
اون براقیتی که روی کارت‌های ما می‌بینید برق لاک هست.
توی بازی سرنخ باید توی اتاق‌ها بچرخید تا بتونید کارت‌های بیرون از بازی رو ببینید و اینجوری به روش حذفی به حل معما نزدیک بشید.
سلام اقای سلامتی عزیز منظور از برق لاک هموت برق ناخون هست چون هیشکی نمیدونست چیه
سلام. خیر ماده‌ی شفافی هست که روی کارت‌ها زده میشه.
سلام اقای سلامتی لطفا برسی بازی شاهراه هوپا که نسخه جدید تیکت تو راید است را بزارید من منتظرم
یک سوال دیگر دو نفره بازی رکب چطوریست؟
ویدیوی نیم‌نگاه رو ببینید تا بیشتر آشنا بشید.
چیز خاصی نبود
من الان متوجه شدم که شما منظورت بازی دونفره بود.
ویدیوش رو میذارم بزودی
یا اگر میشه ویدیو تهیه کنید
سلام دیگر
ببخشید یه سوال دیگه داشتم می خواستم بدونم سلفون کشیدن کارت ها بهتره یا لیمینت کردنشون.
راست میگه چیزی نبود
مطلب بسیار جالبی بود.
انشاءالله همیشه همینجور پر قدرت و خستگی ناپذیر و البته امیدوار به اینده پیش برین و به بالاترین درجات در زندگی خود برسید…
امیدوارم همگی در این ایام سالم و سلامت باشیم و در کنار خانوادمون با انجام بازی های رومیزی خودمون رو سرگرم کنیم.
سلامت باشید. سپاس از شما
من خریدم اما یه ماهه که جعبه رو با قاشق باز میکنم
یکی از کاراتا هم یکم پاره بود (ارایشگر)
یه نگاهی به بازی هشت خوان بکنید
سلام.
راهنمایی کنین چه جوری میشه تو سایتتون مقاله نوشت؟
سلام
در حال حاضر این امکان وجود نداره
سلام آقای سلامتی … با افتخار میتونم بگم یکی از بهترین اتفاقای زندگیم ، دیدن سایت شما،خود شما،و آقای ایین و آقای سیروس بخت بوده.منم عاشق بردگیمم و مثل شما تمام تلاشمو برای گسترش این سرگرمی میکنم و دلیل این خواسته پیامی بود که شما و رومیز به من رسوندید … ممنون که با ارزش ترین داراییتون یعنی زمانو براش می‌ذارین …. بهتر از این دیگه در توانم نبود بنویسم وگرنه می‌نوشتم … امیدوارم موفق بشیم … بازم ممنون
سلام دوست عزیز
ممنون از متن زیبا و جملات محبت‌آمیزت. خیلی برام ارزشمنده
چقدر خوشحالم که در علاقمندی‌ات به این سرگرمی نقش داشتیم.
سپاس
هم من هم فامیلام هم دوستام این تم رو خیلی بیشتر دوست داشتیم اصلا نسخه های دیگه قد نامه ای به گیلاس به من و دوستام نچسبید فقط طرح پشت کارتاش رو دوست نداشتم و اینکه کارت ها حاشیه سفید نداشتن و اسیب هایی که به کارت ها میرسید خیلی تو چشم بود این دو تا مشکل تو زیر خاکی هم بود ولی بازم عاشق جفتشونم
سلام. ممنون از نظرتون
تلاش می‌کنیم با هر محصول کیفیتمون بالاتر ببریم.
سپاس از شما
سلام لطفا آموزش دو نفره ی بازی رکب را زود بگذارید من با کاربر سینا موافقم
اره لطفا ویدیو دونفره را بگذارید خیلی وقته ویدو نگذاشتید
منم موافقم
سلام مقاله خوبی بود لطفا آموزش بازی مظنونین همیشگی را بگذارید
سلام خدمت شما آقای سلامتی عزیز
امیدوارم روز به روز بیشتر بدرخشی و خواسته قلبیتون که ترویج و جا انداختن فرهنگ درست بازی های رومیزی هست برسی.
تجربه این بازی مخصوصا با آرت جذابش چیزی نیست که حالا حالا ها بشه انجامش داد.یک کلمه میشه گفت یک سرگرمی اصولی هست این بازی.
و یک پیشنهاد در راستای رسیدن به هدفتون که واقعا قابل احترام و البته مشکله.برنامه ای در شبکه دو به نام کافه بازی پخش میشه که دست بر قضا آقای عیاری هم اجرای اون برنامه رو بر عهده داره. میتونید شما هم یک بخش مخصوص بازی های رومیزی در اون برنامه داشته باشین و شاید هم به مرور شاهد یک برنامه اختصاصی شدیم.به نظرم میتونه پیشنهاد جالبی باشه مخصوصا با حضور گرم شما.
دمتون گرم
من هم با نظر این دوست عزیزمون موافقم چون اگر میخواهید به هدفتان برسید ای بهترین گزینه است
سلام سپاس از شما
ممنون از نظر لطفتون و خوشحالم که تجربه‌ی بازی کارکردی رو براتون داشته که آرزوی ماست.
همچنین ممنون از پیشنهاد، امیدوارم امکانش پیش بیاد.
دم شما گرم
من هم همینطور
سلام ببخشید میدونم که حرفم ربطی به این مطلب نداره ولی میشه بگید که کدوم مطلب تو سایت تموم مکانیزم های بردگیم هارو و اگه هست بهترین های اون مکانیزم رو هم گذاشته ؟
سلام. خیر مطلبی که تمام مکانیزم‌ها رو کنار هم معرفی کنه نداشتیم تا حالا.
باشه ممنون اگه تونستید اضافه کنید و بزارید تو اون بخش بالای سایت فکر کنم خیلی خوب بشه
سلام به امیرجان پر انرژی و عزیز… یکسوالی که ذهن منو مشغول کرده و ممنون میشم پاسخ بدید اینه که رومیز با این همه جون و حالی که داره با اینکه بازی هاتون کیفیت خوب و عالیی دارن چرا دست رو برد گیم های یا کارت گیم های یک مقدار بهتر یا منظورم اینه که معروف تر نمی ذارین؟
سلام و ممنون از شما
لزوما بردگیم معروف‌تر مناسب بازار ایران نیست.
این سرگرمی در کشور ما خیلی تازه است و مخاطبش باید قدم به قدم با محصولات آشنا بشه.
سلام بنظرتون بین بازی کمل اپ و ticket to ride کدام یک بهتر هستند
و اینکه کپی کمل اپ با قیمت 177 تومان معقول است یا خیر
من یک بازی طراحی کردم و میخواهم به شما ارایه بدم به نظرم میتونه بازی بسیار خوبی باشه اگه بتونم تو رومیز مقاله بنویسم بازی چیز خاصی نداره و هرکس با HOUSE RULS میتونه این بازی رو بسازه درضمن این بازی سبک جنایی استنتاجی که پارتی هست رو داره مثل بازی کدنیمز البته بگم که این بازی کپی هیچ بازی نیست میتونید چک کنید امیدوارم جواب بدید و بگذاریند من این به شما مطرح کنم وخوشتان بیاید
دوستدار شما سینا ساری
منظورم اینه که هر خانوادای میتونه بدون قیمت این بازی رو بازی کنه
درود برشما.ازتون میخوام که نامه ای به گیلاس،پنج تا هشت نفره رو هم بسازید تا بتونیم با تعداد بالاتر بازی کنیم.الان فقط شاهدخت هست که با تعداد بالا میشه بازی کرد ولی من نامه ای به گیلاس رو بیشتر دوست دارم.لطفا با تعداد بالا بسازید
سلام آقای سلامتی ببخشید میخواستم بدونم حق ناشر و لایسنس و … این بازی رعایت شده ؟
خیلی ممنون و خسته نباشید