بردگیم اکسپو صفر - همه کاره و هیچ کاره

مقدمه

همه مشکل از ترجمه کلمه Designer به زبان فارسی شروع میشه. طراح به معنی بزرگ کلمه خیلی گستردست. اما وقتی در زبان فارسی میگیم طراح، بیشتر گرافیست به ذهنمون می‌رسه. حالا طراحی صنعتی، طراحی صحنه، طراحی ( با مداد )‌ و طراحی لباس هم گزینه‌های دیگه‌ای هستن که بیشتر جا افتادن. این مشکل تو خیلی از رشته‌ها وجود داره، طراحی در موسیقی، فیلم، سریال، مراسم، نورپردازی و خیلی چیزای دیگه هم وجود داره ولی متاسفانه کلمه طراح به تنهایی هیچ چیزی رو به ما نمی‌گه.

تو دنیای برد گیم، وقتی میگیم طراح بازی، منظورمون Game Designer هست. یعنی کسی که قوانین و مکانیک‌های بازی رو طراحی می‌کنه. اون کسیه که تجربه‌ای که در حین بازی دارید رو طراحی کرده. رقابت، معامله، جنگ، همکاری و استرس چند تا از ابزارهای موجوده که طراح بازی با استفاده از اونها، و در یک فضای جدید (Theme) یک بازی جدید رو طراحی می‌کنه. طراحی بازی پر از محاسبات ریاضی و مهندسی شرایط مختلفیه که ممکنه تو بازی پیش بیاد.

خوب حالا ما که نمی‌تونیم هم به این آدم بگیم طراح بازی، هم به اونی که موارد بصری بازی رو طراحی می‌کنه!‌ برای جلوگیری از گیج شدن تو این موضوع، پیشنهاد من اینه که از این دسته بندی استفاده کنیم. البته این دسته‌بندی در مورد حرفه آدماست و نه خودشون. زیادن دوستانی که از یه انگشتشون طراحی گرافیک میریزه، از یه انگشت دیگه تصویرسازی.

۱. طراح بازی Game Designer

همونطور که گفتیم، طراح بازی کسیه که بازی و محتوای قوانین و داستان و این مسایل رو برای یک بازی طراحی می‌کنه. خب در اکثر موارد مهم‌ترین شخصیت توی تیم ساخته‌ شدن یک بازیه. در اکثر موارد! یه جورایی مثل کارگردان یک فیلم میمونه، همه چیز از زیر دست این آدم رد میشه و نهایتا بازی یه عنوان یک اثر از این آدم شناخته می‌شه.

من تو سری بردگیم اکسپو، کاری به کار طراحی بازی ندارم!

نمونه یک اثر عالی از طراح بازی، ولی کار ضعیف تصویر‌ساز و طراح گرافیست (Brass)

۲. طراح گرافیک بازی Graphic Designer

طراحی گرافیک بازی کسیه که موارد گرافیکی بازی، مثل لوگوتایپ رو طراحی می‌کنه. و مهم‌تر از اون UI بازیه که توسط طراح گرافیک طراحی میشه. User Interface یا ( معادل فارسیش! ) یعنی تجربه بصری که بازیکن‌ها خواهند داشت. اینکه چه مهره‌ای رو کجا باید حرکت بدن و اینا. برد بازی مونوپولی رو یادتون میاد؟ چرا مهره ها دور برد حرکت میکردن و وسط فقط دوتا جای کارت بود؟ این چیزیه که طراح گرافيك بازی تصمیم میگیره. تو بازی مونوپولی وقتی بازیکن‌ها دور برد بشینن هرکسی به بخشی از زمین‌ها تسلط داره که باعث میشه که همه دستشون به همه‌جا برسه. یا اینکه روی کارت‌ زمین‌های مونوپولی، اجاره هر زمین در شرایط مختلف، قیمت ساخت خونه و هتل، و رنگ و اسم زمین دیده میشه، چیزیه که گرافیست این بازی بعد از بررسی‌های خیلی زیاد طراحی کرده.

خب حالا موضوع اینجاست که در خیلی از موارد، UI بازی رو همون بنده خدایی طراحی می‌کنه که بازی رو طراحی کرده. که تا حدی هم قابل درکه، چون این بخش چیزیه که تو مراحل طراحی بازی هم بهش فکر می‌کنن. اما نکته اینجاست که طراح بازی فقط و فقط به اینکه همه به همه‌چیز دسترسی راحت داشته باشن فکر می‌کنه. نکته مهم‌تر اینه که تخصص طراح بازی این نیست. اون به یک سری مسايل کلی فکر می‌کنه و نهایتا هم از نتیجه کارش راضیه. طراح گرافیک جماعت یکی از تخصص‌هاش اینه: Layout. یعنی حجمه مطالبی که واجب ارایه بشه رو در راحت‌ترین، قابل دسترس ترین و زیبا ترین شکل ممکن چیدمان کنن. باشه! میدونم که تعریف Layout تو اون کتابه که شما خونده بودین یه چیز دیگه بود. میدونم وقتی تو صفحه بندی مجله فلان که توسط استاد گرافیک جهان طراحی شده، خوندن مطالب همچین راحت هم نیست! ولی تو این موضوع، یعنی طراحی UI برای بازی، همینی که من میگم!

نمونه یک طراحی UI عالی (Caverna)

۳. تصویرساز بازی Artist

میرسیم به تصویرساز بازی. اون کسیه که تصویرسازی‌ها و نقاشی‌های بازی رو طراحی میکنه. باکس کاور، تصویرسازی برد بازی، تصویرسازی کارت ها و از این جمله کار‌‌ها. خب در خیلی از مواقع تصویرساز بازی کار طراح گرافیک رو هم انجام میده! من با تمام نیرو این قضیه رو محکوم میکنم! باز وقتی طراح بازی UI رو دست می‌گیره تا حدی که در توانش هست راحتی کار براش مهمه. ولی وقتی تصویرساز UI طراحی کنه دیگه باید بذاریم بریم. در مورد مایحتاج گرافیکی از جمله لوگو هم فکر می‌کنم هممون نمونه‌هایی بازی دیدیم که تصویرسازی فوق‌العاده‌ای داره، ولی لوگوش همچین یه حالیه! بعید نیست که تصویرساز اونو طراحی کرده باشه!

فکر نکنید من می‌خام تصویرساز رو زیر سوال ببرم! به هیچ عنوان! به نظر من تصویرسازی تونسته دنیای مخاطب‌های بردگیم رو به سنین بالاتر گسترش بده. تصویرسازی‌های یک بازی رسما اثر هنرین و میتونن همین الان تو بزرگترین نمایشگاه تاریخ بشر به نمایش در بیان. تصویرسازی خوب حتی میتونه یه بازی خیلی خیلی معمولی رو به یه بازی فوق‌العاده تبدیل کنه!

مخصوصا تصویرسازی باکس کاور که مستقیما با میزان فروش بازی رابطه یک به یک داره! شما وقتی تو یک فروشگاه فروش برد گیم قدم بزنین، چیزی که هرکسی رو جذب می‌کنه تصویرسازی باکس کاوره. چه بسا بازی‌های خیلی عالی هستن که تصویرسازی باکس کاورشون اونقدر بده که هیچ‌کس سراغشون نمیره!

نمونه یک تصویرسازی فوق‌العاده (Scythe)

هدف ازین درس

کلا بحثی که قراره تو سری بردگیم اکسپو مطرح بشه، بررسی، نقد و دوخت ایراد به این آقایان گرافیست و تصویرسازه. البته مثل همه‌جای دیگه، سعی می‌کنم با ساخت بت‌های فرازمینی و تمجید بی پایان از بعضی هنرمندان، خودمو رو به اعتبار اونها بچسبونم: در جستجوی اعتماد بنفس از دست رفته.

تو این سری با بررسی بازی‌ها، آرتیست‌ها، تولیدکننده ها و ژانر‌های مختلف (تقریبا) هر هفته یک موضوع جدید انتخاب می‌کنیم و با لگد به سمتش حمله‌ور میشیم. هدف اصلی اینه که یکم بیشتر به بحث هنری ماجرا واقف بشین و از دیدن آثار خوب بیشتر لذت ببرین. امیدوارم هیچوقت به اندازه من از دیدن آثار بد عصبانی نشین!‌

خالی نبودن عریضه

محض پر کردن عریضه خالی، تو قسمت صفرم سری بردگیم اکسپو، تصویرسازی‌های بازی Abyss رو یه نگاهی می‌ندازیم که توسط Xavier Collette طراحی شده. نقد و بررسی باشه برای بعد!