سه شنبه چهارم مهر ماه، ویدیویی با عنوان «ویلسون دانشمند دیوانه»، در شبکههای اجتماعی منتشر شد:
خیلی سریع کاشف به عمل آمد که با یک بازی ARG، مخفف Alternate Reality Game (به معنای «واقعیت بدیل»)، جدید روبرو هستیم. لابد میپرسید:
بازی واقعیت مجازی (VR) یا واقعیت افزوده (AR) شنیده بودیم؛ ولی واقعیت بدیل (ARG) دیگه چه صیغهایه؟!
مهدی موسوی در مقاله «مرز بین بازی و واقعیت: بازی هایی دوخته شده به دنیای واقعی» بازیهای ARG را این طور تعریف میکند:
در واﻗﻊ ARGها اﯾﻨﮑﻪ ﺑﯿﻦ دﻧﯿﺎی ﺑﺎزی و دﻧﯿﺎی واﻗﻌﯽ ﺗﻔﺎوﺗﯽ وﺟﻮد دارد را ﻗﺒﻮل نمیکنند و ﺑﺮ روی اﯾﻦ اﯾﺪه ﺳﻮار ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ﭘﺸﺖ ﭘﺮدهی زﻧﺪﮔﯽﻫﺎی روزﻣﺮه اﺗﻔﺎﻗﺎﺗﯽ در ﺣﺎل اﻓﺘﺎدن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎزی را ﺑﺎزی ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ از آﻧﻬﺎ آﮔﺎه ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻧﮑﺘﻪی ﺑﺴﯿﺎر ﺟﺎﻟﺐ در ﻣﻮرد ﺑﺎزی ﻫﺎی ARG اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ آﻧﻬﺎ ﺗﺒﻠﯿﻎ ﻧﻤﯽﺷﻮﻧﺪ، ﭘﯿﺪا ﮐﺮدن درب ورود ﺑﻪ دﻧﯿﺎی ﺑﺎزی ﻫﺎی ARG ﺧﻮدش ﺟﺰﺋﯽ از ﺑﺎزی اﺳﺖ. اﯾﻦ ﺑﺎزیﻫﺎ از ﻗﺼﺪ از ﭼﺸﻢ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن ﭘﻨﻬﺎن ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻓﻬﻤﯿﺪن اﯾﻨﮑﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﭼﯿﺰی وﺟﻮد ﺧﺎرﺟﯽ دارد، ﻗﻨﺪ در دﻟﺘﺎن آب ﺷﻮد و ﺣﺲ ﮐﻨﺠﮑﺎوی ﺷﻤﺎ ﻗﻠﻘﻠﮏ داده ﺷﻮد. اﯾﻦ روش ﺟﺬب ﻣﺨﺎﻃﺐ ﻣﻌﺮﮐﻪ اﺳﺖ.
به این تعریف این نکته را هم اضافه کنم که بازیهای ARG معمولاً در دنیای واقعی هم سرنخهایی به بازیکنان میدهد. همین نکته سبب میشود که بازیهای این خانواده از رسانههای سرگرمی کلاسیک فراتر بروند. بازیکنان همچون کارآگاهانی هستند که زنجیره سرنخها را دنبال میکنند. سرنخهایی که معماهایی را در برابر بازیکنان قرار میدهد و برای پیشرفت در بازی نیاز است که با همکاری آنها تک تک معماها حل شود. برای حل برخی از این معماها بازیکنان نیاز به دانش «رمزنگاری»، با استفاده از تکنیکهای ریاضی، دارند. و در اکثر اوقات هر کسی که علاقهمند باشد، میتواند در بازی شرکت کند.
پس از این تعاریف اولیه، بازگردیم به رمزگشایی از اولین معما در «ماجرای مرموز ویلسون ولف»:
اسرار مرد دیوانه
یکی از بازیکنان متوجه شد که با پخش معکوسِ صدای مشکوکی که در ویدیو شنیده میشود، پیام زیر به گوش خواهد رسید:
آره بِن. متاسفم که نتوانستیم از نزدیک همدیگر را ببینیم. ولی من از دوستانم که در صنعت سینما هستند، خواستم در عوض برای تو یک فیلم کوتاه بسازند. متوجه هستم که دوست داری به ما بپیوندی. خب، انتظار قوانینی را هم باید داشته باشی. ولی من به سیاست «چماق و هویج» اعتقاد دارم، و یک مورد را برداشتم تا برای تو انگیزه ایجاد کنم. چطور است وقتی که فهمیدی چه باید انجام بدهی با من تماس بگیری؟ در این مدت هم، ما یک فکری برای دسرها خواهیم کرد.
در حالی که پیام گفته شده بازیکنان را گیج کرده بود، موارد عجیب دیگری هم در ویدیو رمزگشایی شد:
معمای حبابها
حبابهایی که در لولههای آزمایشگاهی بالا میآمدند، به شرطی که هر لوله خالی را صفر و هر لوله حبابدار را یک در نظر بگیریم، یک «کُد باینری پنج بیتی» را نمایش میدهند. نتیجه بدست آمده:
FIRSTDIGITISONE
(اولین رقم 1 است)
معمای اعداد رومی
احتمالا این یکی همان ابتدای ویدیو نظر شما را به خود جلب کرده است. با اعداد رومی نشان داده شده در ابتدای ویدیو، میتوان حروف الفبای استفاده شده در ابتدا و انتهای ویدیو را فهرست گذاری کرد. برای مثال XXXVI – نحوه نمایش عدد 36 در اعداد رومی – معادل حرف S در کلمه WILSON میشود (به تصویر بالا دقت کنید). نتیجه بدست آمده:
SECONDDIGITISEIGHT
(دومین رقم 8 است)
معمای چراغ چشمک زن
چراغ چشمک زن در واقع یک «کد مورس» است:
– …. .. .-. -.. / -.. .. –. .. – / .. … / – .– —
THIRD DIGIT IS TWO
(سومین رقم 2 است)
معمای تخته سیاه
خب، این یکی شاید پیچیدهترین معمای ویدیو باشد. واکنش نگارنده هم پس از خواندن روش کشف رمز برای بار اول، گفتن یک «هااآن؟!» با صدایی بس رسا و بلند بود! خلاصه این که کمی صبر…
به جز فرمولهای ریاضی، یک رشته از حروف در تصویر بالا کاملاً به چشم میآیند: ROLZZVOLSIKQYHSUQE
در ویدیو ظرفی وجود دارد که عبارت «Key» (کلید) با چندین علامت سوال بر روی آن نقش بسته است. بازیکنان به دنبال کلیدی برای کشف رمز بودند که توجهشان به بطریهای کیمیاگری بر روی میز جلب شد. یکی از اهداف اصلی کیمیاگری تبدیل «سرب» (lead) به «طلا» (gold) است. از طرفی روی یکی از ظرفهای روی میز نوشته شده است: Plumbaginaceae نام یکی از تیرههای گیاهی (تیره بهمنیان در زبان فارسی). نام دیگر این تیره در زبان انگلیسی leadwort میباشد. دقت کنید که واژه lead در کلمه LEADwort وجود دارد. از این جا بازیکنان به این نتیجه رسیدند که «کلید» رمز میبایست گیاهی باشد که واژه gold در آن وجود دارد. رمزگشایی از رشته حروف بالا با استفاده از روش رمزنگاری «ویژنر» و کلید Marigold (گل همیشه بهار) – باز هم دقت کنید که واژه gold در کلمه mariGOLD وجود دارد – نتیجه زیر را بدست آورد:
FOURTHDIGITSTHREE
(چهارمین رقم 3 است)
پووووووووووف!
تا به این جا اعداد 1،8،2 و 3 بدست آمده بودند. از طرفی بازیکنان متوجه شدند که در متن نشان داده شده در پایان ویدیو، که با سرعت بسیار بالایی اسکرول میشود، به جز متنهای اول و آخر “Not for release” و “For in studio use only!”، متنی با فونتی به وضوح متفاوت وجود دارد که ترجمه آن میشود:
چه چیزی از یک تلفن که وصل نیست استفاده میکند؟
صبر کنید؛ اصل داستان مانده است!
اگر اواسط کشف رمز قسمتهای پیشین بیخیال شدید به شما حق میدهم، به ویژه در مورد معمای تخته سیاه. نکته اینجا است که همزمان با ویدیوی بالا ویدیوی دیگری هم در شبکههای اجتماعی منتشر شد که نشان میداد بازی رومیزی جدیدی در راه است: ماجرای مرموز ویلسون ولف (The Wilson Wolfe Affair):
در واقع ویدیوی ابتدایی مقاله، که رمزگشایی آن را مرور کردیم، و بازی AGR که این ویدیو بخش اول آن بود، از برای تبلیغ این بازی رومیزی ساخته شده بود. در مورد خود بازی AGR (واقعیت بدیل) هم باید بگویم که در ادامه، 2 ویدیوی دیگر هم تا به کنون منتشر شده، و در زمان نوشتن این مقاله (دوشنبه ششم آذر)، همچنان بازی ادامه دارد و به طور کامل رمزگشایی نشده است. دیگر ویدیوها و رمزگشایی در حال پیشرفت آنها را میتوانید در ویکیِ سایت Game Detectives ببینید و بخوانید. و اما در مورد بازی رومیزی تنها کافی است تا فردا، پنج شنبه نهم آذر، صبر کنید که مفصل به آن خواهیم پرداخت…
در انتها اگر به بازیهای واقعیت بدیل (Alternate Reality) علاقهمند شدید و دوست دارید که درباره آنها بیشتر بدانید، در بخش نظرات به ما بگویید. در عین حال پیشنهاد میکنم مقاله «مرز بین بازی و واقعیت: بازی هایی دوخته شده به دنیای واقعی» در سایت اوکسو، که بالاتر از آن نقل قول کردیم، را هم بخوانید. جز این میتوانید مقاله «ARGها چگونه سعی در جذب زنان دارند؟» را، البته با رویکردی متفاوت، در سایت «کالبد شکافی بازیهای رایانهای» بخوانید.
اگر هم علاقهمند شدید که شروع کنید به بازی کردن، پیشنهاد میکنم حتماً در مورد «رمز نگاری» (Cryptography) مطالعات اولیه داشته باشید (پیوند). فهرست بازیهای واقعیت بدیلِ فعال در ویکیِ سایت Game Detectives را هم برای انتخاب بازی بررسی کنید (پیوند).
بعدالتحریر: در مورد اصطلاح Alternate Reality هیچ کدام از دوستان پیش از این معادلی پیشنهاد نکرده بود یا من نیافتم. واقعیت بدیل پیشنهاد نگارنده است.
نمیدونم چرا این مقالهرو که خوندم یاد «سیکادا ۳۳۰۱» افتادم! یه معمایی که چند سال پیش خیلی تو اینترنت سرو صدا بپا کرد! عجب چیز خفن و جالبیه بازی! دمت گرم برای معرفیش!
سلام نادر جان
ممنون از لطفت و همین طور ممنون از معرفی سیکادا 3301. سر فرصت دربارش بیشتر میخونم 🙂
راستی ما هم پیگیر مقالات خوب شما در سایت زومجی درباره بازیهای رومیزی هستیم. امیدوارم با همین فرمان به نوشتن ادامه بدی.
دم شما هم گرم
دم شما گرم آقا برای این مطالب. نظر لطفته. ما هم سعی میکنیم یه سری مطالبی که بیشتر عمومین رو کاور کنیم تا بچهها بیشتر با اینجور بازیها آشنا بشن. من شدیدا عاشق این بازی شدم!
ببین اون سیکادا ۳۳۰۱ خیلی چیز جالبیه. پیشنهاد میکنم حتما بری تو کارش. اگه فرصت هم کردی،برو روش حل معمارو توی یوتیوب ببین. چیز مرموز و خیلی خیلی جالبیه
سلام مجدد
حتما سر فرصت دربارش بیشتر میخونم. الان درگیر MIT Mystery Hunt شدم شدید :))
باز هم ممنون 🙂
از کجا میشه این رو تهیه کرد
بازتاب هارومیز – اگر Cuphead یک بازی رومیزی بود
بلاخره یچیزی تو این دنیا طبق علایق من بود 😢
خیلی باحال بود 😍
کارتون حرف نداره
مقلاتتون عالیه
مرسی واقعا
همینجوری ادامه بدین
و دقیقا از این جور بازی ها هم اصلا غافل نشین ❤❤
لطفا میشه بازی هایی که موضوع جنگ جهانی رو دارند بیشتر معرفی کنید.