معرفی بردگیم Concordia

در این مقاله بازی رومیزی Concordia را معرفی می‌کنیم که یکی از بهترین بازی‌های سبک اروپایی است و برخلاف هم‌رده‌های خود، تعامل بسیاری در آن بین بازیکنان  وجود دارد.

حدود یکسال قبل بود که با بازی کنکوردیا آشنا شدم و از آن روز دیگر آن آدم سابق نشدم. متاسفانه به دلایل عجیبی مثل اینکه تصویر روی جلد این بازی ممکن است بنیان خانواده‌‏ها را متزلزل کند! این بازی به صورت انبوه وارد کشور نشده است و کسانی هم که واردش کردند مجبور شدند با ماژیک آن تصویر روی جلد را بپوشانند و از پاشیده شدن بنیان خانواده‏ جلوگیری کنند تا بتوانند آن را وارد کشور کنند. بنابراین مجبور بودم به صورت آنلاین آن را بازی کنم تا اینکه در رویداد ربات چند هفته پیش که کافه بُرد آن را برگزار کرد توانستم آن را تجربه کنم و ناکام از دنیا نروم. البته دقیقا دو روز قبل از آن توانسته بودم یک نسخه‏ از آن را به شکل معجزه‌واری از یک دوست خریداری کنم. حال می‏خواهم تجربه‏‌ی خودم از این بازی بی نظیر را با شما در میان بگذارم.

داستان بازی

در بازی کنکوردیا، ۲ تا ۵ بازیکن در نقش تاجرانی قرار می‏گیرند که کار خودشان را با ۲ سفیر در ایتالیا شروع می‌‏کنند و در طول بازی با ارسال سفرا به استان‌‏ها و شهرهای مختلف در روم باستان، انبارهایی در آنها ایجاد می‌‏کنند. هر شهر نوعی منبع (آجر، گندم، ابزار، شربت! یا پارچه) تولید می‏‌کند. بازیکنان با استفاده از کارت‏‌هایی که دارند اکشن‏‌های مختلفی مثل حرکت دادن سفرا، ساخت انبار، تولید منبع در استان‏‌ها، خرید کارت‏‌های جدید، خرید و فروش منبع، ایجاد سفیر جدید و … را انجام می‏‌دهند تا با تولید و خرید و فروش منابع و گسترش تجارت خود در کل نقشه، بیشترین نفوذ را در امپراتوری به دست بیاورند و در انتهای بازی با راضی کردن خدایان، امتیازات زیادی کسب کنند.

مکانیزم‌‏ها و گیم‌پلی بازی

هر بازیکن بازی را با یک صفحه‏‌ی بازیکن که در واقع مکان قرارگیری سفرا و منابع بازیکن است شروع می‏کند که ۱۲ محل نگهداری دارد و در ابتدای بازی ۴ محل آن با سفرای شما پر شده است. هر بازیکن ۲  سفیر در بازی و ۴ سفیر بر روی صفحه‌‏ی خود دارد. سفرا در دو نوع هستند، آنهایی که به شکل کشتی هستند فقط امکان حرکت در مسیرهای دریایی و آنهایی که شبیه به انسان هستند فقط قادر به حرکت در مسیرهای خشکی هستند. همچنین هر بازیکن از هر منبع ۱ عدد، به جز گندم که ۲ عدد است دریافت می‌‏کند. ارزش پارچه ۷، شربت! ۶، ابزار ۵، گندم ۴ و آجر ۳ سکه است. بازیکن شروع کننده ۵ سکه و بقیه بازیکنان به ترتیب یک سکه بیشتر از نفر قبلی دریافت می‏‌کنند.

صفحه‏‌ی اصلی بازی یک نقشه‏‌ی بزرگ است که از چندین استان تشکیل شده و هر استان خود متشکل از چند شهر است که با راه‌‏های دریایی و زمینی به یکدیگر متصل هستند. در قسمت بالا و سمت راست صفحه، بازار کارت‏‌ها را مشاهده می‌‏کنید و در قسمت بالا و سمت چپ صفحه، محل قرارگیری تایل‏‌های با ارزش‏ترین منبع موجود در هر استان که در زمان تولید منبع در یک استان مورد استفاده قرار می‌‏گیرد و در ادامه توضیح داده خواهد شد. صفحه‌‏ی بازی دارای دو نقشه است که در یک سمت نقشه‏‌ی Imperium برای بازی ۳ تا ۵ نفره و در سمت دیگر نقشه‏‌ی ایتالیا برای بازی ۲ تا ۴ نفره طراحی شده است.

گیم پلی این بازی بسیار ساده است. تمامی بازیکنان بازی را با یک دسته کارت یکسان شروع می‏‌کنند. هر بازیکن در طول بازی می‏‌تواند کارت‌‏های بیشتری خریداری کرده و به دست خود اضافه کند. هر بازیکن در نوبت خود فقط یک عمل انجام می‌‏دهد: بازی کردن یک کارت و انجام اکشن مربوط به آن کارت. به همین سادگی!

کارت‏‌های بازی از سه قسمت تشکیل شده‌‏‏اند:

• نام کارت و اکشن مربوط به آن
• هزینه‌‏ی خریداری کارت
• نام یکی از خدایان

هر کارت یک نام دارد که در واقع اکشن آن کارت را مشخص می‌‏کند که عبارتند از:

• Architect: حرکت دادن سفرا و ساخت انبار در شهرهای مجاور با آنها در صورت دارا بودن منابع مورد نیاز
• Senator: خرید یک یا دو کارت از دسته کارت‏‌های بازار با پرداخت هزینه روی کارت و هزینه‏‌ی محل قرارگیری کارت (که در ادامه توضیح داده خواهد شد)
• Mercator: دریافت ۳ سکه و خرید و فروش دو نوع منبع به دلخواه (خرید یک منبع، فروش یک منبع / خرید دو نوع منبع / فروش دو نوع منبع)
• Prefect: انتخاب یک استان و تولید منبع در شهرهای آن استان و یا دریافت کل سکه‏‌های حاصل از تولید منبع‏‌های قبلی بازیکنان
• Colonist: اضافه کردن یک یا چند سفیر با پرداخت هزینه‏‌ی هر کدام به صورت جداگانه
• Diplomat: کپی کردن آخرین کارت بازی شده توسط یکی از بازیکنان به جز خود شخصی که Diplomat را بازی کرده است
• Consul: خرید یک کارت از بازار کارت‏‌ها فقط با پرداخت هزینه‏‌ی روی کارت و نادیده گرفتن هزینه‌‏ی محل قرارگیری کارت در بازار
• Specialist: برای هر نوع منبع یک کارت متخصص وجود دارد که در زمان بازی شدن، در تمام شهرهایی که از آن نوع منبع تولید کنند و بازیکن در آن انبار داشته باشد، منبع تولید خواهد شد.
• Tribune: بازگرداندن تمام کارت‌‏های بازی شده به دست شما و استخدام یک سفیر در ایتالیا با هزینه‏‌ی یک گندم و یک ابزار

همچنین هر کارت یک هزینه‌‏ی خریداری دارد که در قسمت پایین آن مشخص شده است. بازار بازی در بالای نقشه قرار دارد و کارت‏‌های بازی در این بازار قرار خواهند گرفت. کارتی که در ابتدای بازار قرار بگیرد فقط نیاز به پرداخت هزینه‏‌ی روی کارت دارد اما هرچه به سمت انتهای بازار پیش برویم، هزینه‏‌ی خرید کارت بیشتر خواهد شد و علاوه بر هزینه‏‌ی چاپ شده بر روی کارت، باید منابع اضافی دیگری نیز به بانک پرداخت شود. مثلا در شکل زیر، اگر بازیکن کارت Colonist را بخواهد، باید علاوه بر هزینه‌‏ی کارت که یک عدد گندم است، یک پارچه و یک منبع دلخواه پرداخت کند. برای خرید کارت Prefect  یک شربت و دو پارچه نیاز است. بعد از اینکه خرید بازیکن تمام شد، تمام کارت‏ها به سمت چپ شیفت می‏‌خورند و ارزان‌تر می‏‌شوند و کارت‏‌های جدید به انتهای بازار اضافه می‏‌شود. پس باید حواستان باشد که چه کارتی را ارزان می‏‌کنید.

بعد از خریدن یک کارت، بازیکن آن را به دست خود اضافه می‌‏کند و در دور بعد می‌‏تواند از آن استفاده کند. خرید کارت از دو جهت حائز اهمیت است:

• اکشنی که کارت به شما می‌‏دهد: مثلا اگر شما یک کارت Architect خریداری کنید، حال در دسته کارت شما دو Architect وجود دارد و شما قادر هستید قبل از برگرداندن کارت‏‌ها به دستتان این عمل را دو بار انجام دهید. یا مثلا اگر یک کارت Diplomat خریداری کنید، قادر هستید دو بار کارت‏‌های بقیه‏‌ی بازیکنان را کپی کنید! مخصوصا اگر کارت‏‌هایی که آنها خریداری کرده‌‏اند کارت‌‏های پر قدرتی باشد.
• خدایی که بر روی کارت قرار دارد: در انتهای بازی، خدایان هستند که به شما امتیاز می‏‌دهند. پس با خرید هر کارت در واقع شما دارید چگونگی امتیازگیری خود در انتهای بازی را مشخص می‏‌کنید. مثلا خدایی به نام Saturn ، به ازای هر استانی که در آن انبار داشته باشید به شما ۱ امتیاز می‏دهد، پس اگر شخصی کارت‌‏های زیادی از نوع Saturn خریداری کند، در انتهای بازی به ازای هر استانی که در آن انبار دارد امتیازاتی به اندازه تعداد کارت‏‌های Saturn خود دریافت می‏‌کند (مثلا اگر ۵ کارت Saturn داشته باشد و در ۸ استان انبار داشته باشد، خدای ساتورن ۴۰ امتیاز به او خواهد داد.)

همانطور که ذکر شد، خدایان مشخص شده بر روی هر کارت‌‏ها، در انتهای بازی بر اساس معیارهای خاصی به شما امتیاز می‏‌دهند.

• Saturn: به ازای هر استان که در آن انبار داشته باشید ۱ امتیاز به شما می‏‌دهد (خدای کشاورزی و برداشت محصول)
• Vesta: به ازای هر ۱۰ سکه که در پایان بازی داشته باشید ۱ امتیاز به شما می‌‏دهد (در پایان بازی کل محصولات موجود در صفحه‏‌ی خود را باید بفروشید و سکه‌‏ها را محاسبه کنید) (الهه آتش)
•  Jupiter: به ازای هر انبار در شهری که آجر تولید نمی‏‌کند، ۱ امتیاز به شما خواهد داد.  (پادشاه خدایان)
• Mercurius: به ازای هر نوع منبع که انبار آن را داشته باشید، ۲ امتیاز به شما خواهد داد. (خدای تجارت)
• Mars: به ازای هر سفیر ۲ امتیاز به شما خواهد داد. (خدای جنگ)
• Minerva: این خدا بر روی کارت‌‏های متخصصین قرار دارد و به ازای هر انبار از نوع منبع ذکر شده روی کارت، امتیاز مشخصی به بازیکن می‌‏دهد. مثلا اگر کارت متخصص پارچه را داشته باشید، در انتهای بازی به ازای هر انبار پارچه که داشته باشید ۵ امتیاز دریافت می‌‏کنید. (رب النوع عقل و هنر)

در پایان بازی، به ازای تک تک خدایان بازیکنان امتیازات خود را محاسبه می‌‏کنند و با جمع زدن تمام امتیازاتی که خدایان مختلف به آنها داده‌‏اند، امتیاز نهایی خود را مشخص می‏‌کنند. بازیکنی که بیشترین امتیاز را داشته باشد برنده است.

نحوه حرکت کردن در نقشه

همانطور که ذکر شد، دو نوع سفیر در بازی وجود دارد. سفرای دریایی و سفرای زمینی. به همین ترتیب دو نوع مسیر در نقشه وجود دارد: مسیر دریایی و مسیر زمینی. سفرا بر روی مسیرها قرار می‏‌گیرند و در زمان حرکت وارد شهرها نمی‏‌شوند. در هر لحظه از بازی، تنها یک سفیر می‌‏تواند بر روی یک مسیر قرار گرفته باشد، اما شما می‏توانید در هنگام حرکت از مسیری که دارای سفیر دیگری است عبور کنید.

تعداد حرکتی که شما می‌‏توانید انجام دهید را تعداد سفرای شما تعیین می‏‌کند. در ابتدای بازی که تمام بازیکنان ۲ سفیر دارند، تعداد حرکت مجاز برای همه ۲ حرکت است که می‏‌توانند هر دو را با یک سفیر انجام دهند و یا هر سفیر خود را به اندازه یک حرکت جابجا کنند. یعنی شما می‏‌توانید تعداد حرکات خود را تماما به یک سفیر اختصاص دهید و یا بین سفرای خود به هر ترتیبی تقسیم کنید.

نحوه ایجاد انبار در شهرها

شما تنها در شهرهایی قادر به ساخت انبار هستید که مجاور با حداقل یکی از سفرای شما باشند. به این ترتیب با پرداخت هزینه‌‏ی ساخت انبار در آن شهر، یکی از ۱۵ خانه‏‌ای که دارید را در آن شهر قرار می‏دهید. هزینه‌‏ی ساخت انبار در هر شهر عبارت است از یک عدد آجر بعلاوه یک منبع از همان نوعی که شهر تولید می‏‌کند. مثلا برای ساخت انبار در شهری که پارچه محصول آن است، باید یک آجر و یک پارچه بدهید. البته برای شهر آجری نیازی به آجر ندارید و فقط یک گندم باید بدهید. علاوه بر منبع، ساخت هر انبار نیازمند تعدادی سکه است که برای هر نوع محصول فرق دارد. مثلا برای شهری که پارچه محصول آن است نیاز به ۵ سکه دارید و برای شهری که محصول آن آجر است ۱ سکه کافی است. اما یک نکته مهم وجود دارد: اگر قبل از شما کسی در آن شهر انبار ساخته باشد، هزینه‌‏ی سکه‌‏ای که باید پرداخت کنید دو برابر می‏شود. اگر دو نفر قبل از شما در آن شهر انبار ساخته باشند هزینه سکه‌‏ای که باید پرداخت کنید ۳ برابر می‌‏شود و …

پس هرچه سریع‏تر بجنبید با قیمت مناسب‏تری انبار گیرتان خواهد آمد. همچنین هر بازیکن نمی‌‏‏تواند بیشتر از یک انبار در یک شهر بسازد.

نحوه تولید محصول در شهرها

بازیکنی که کارت Prefect بازی کند، یکی از استان‏ها را انتخاب می‏کند و اگر آن استان هنوز منبعی تولید نکرده باشد، تمام شهرهایش منبع تولید می‌‏کنند و هر بازیکنی که در آن شهرها انبار داشته باشد، منبع دریافت می‏کند. پس ممکن است شما با انتخاب یک استان به بقیه بازیکنان هم منبع برسانید. همچنین هر استان در زمان تولید منبع، یک منبع اضافی از با ارزش‏ترین منبع آن استان تولید می‌‏کند و به شخصی که Prefect بازی کرده اهدا می‏شود. مثلا اگر با ارزش‏ترین منبع در شهرهای استان Hispania پارچه باشد، یک عدد پارچه‏‌ی اضافی به بازیکن بازی‌کننده Prefect داده می‏‌شود. سپس تایل این استان برمی‏گردد تا مشخص شود که این استان منبع تولید کرده است. در سمت دیگر این تایل یک یا دو عدد سکه قرار دارد. بازیکنی که Prefect بازی می‌کند، می‏تواند به جای انتخاب یک استان، تمام سکه‏‌های مشخص شده در پشت تایل‏‌هایی که تا کنون برگشته‏‌اند را بردارد و تمام تایل‏‌ها را به حالت اولیه‌‏شان بازگرداند تا دوباره آن استان‏ها قابلیت تولید منبع پیدا کنند.

همچنین کارتی به نام Prefectus Magnus وجود دارد که در طول بازی بین بازیکنان در جهت خلاف عقربه‌‏های ساعت می‏‌چرخد. هر بازیکنی که این کارت را داشته باشد، در زمان Prefect کردن و انتخاب یک استان، دو برابر هدیه‏‌ی آن استان را دریافت می‌‏کند. مثلا در مثال بالا، اگر بازیکن این کارت را داشته باشد، دو عدد پارچه به عنوان هدیه دریافت می‏‌کند و این کارت را به نفر سمت راست خود می‏‌دهد. در انتهای بازی اگر امتیازات مساوی شود، بازیکنی که این کارت را داشته باشد یا موعد رسیدنش به او نزدیک تر باشد برنده است.

نحوه چینش تایل شهرها در ابتدای بازی

اینکه هر شهر چه منبعی تولید کند، در ابتدای بازی و به صورت تصادفی مشخص می‌‏شود. هر شهر دارای حرف A، B یا C است. در ابتدای بازی، تایل‏‌هایی با حرف A را بر می‌‏زنیم و در شهرهای دارای حرف A قرار می‏دهیم. برای دو حرف دیگر همین کار را تکرار می‏‌کنیم. به این ترتیب، در هر بار بازی کردن، نقشه متفاوت خواهد بود و برخی استان‏ها ارزش بیشتری برای سرمایه‏‌گذاری پیدا خواهند کرد.

حس و حال بازی

یکی از پر استرس‏‌ترین و پر هیجان‌ترین تجربه‏‌های بردگیمی من، بازی کنکوردیاست. از همان شروع بازی حس رقابت در یک مسابقه‏‌ی دو به شما دست می‌‏دهد. باید سریع‌‏تر از بقیه به شهرهای مختلف برسید، سریع‌‏تر کارت مورد نظرتان را بخرید، سریع‌‏تر مبادلات خود را انجام دهید و سریع‌‏تر به اهداف از پیش تعیین شده خودتان برسید. این حس و حال هرچقدر از بازی می‏گذرد بیشتر می‏‌شود و در دقایق پایانی بازی بعید نیست ببینید که بازیکنان ایستاده بازی را دنبال می‌‏کنند و یا ناخن‌‏های خود را می‏‌جوند و یک پایشان مدام بالا و پایین می‏‌شود. این حس و حال یکی از بی‌نظیرترین تجربه‏‌هایی است که م‌ی‏توانید از یک بردگیم در سبک یورو بگیرید.

اینکه خودتان می‌‏توانید با خرید کارت‏های مختلف تعیین کنید که در پایان بازی بر چه اساس امتیاز بگیرید، بسیار حس لذت بخشی به شما می‌‏دهد. معمولا در بازی‏‌های یوروگیم، یک امتیازشماری ثابت وجود دارد که برای همه به یک شکل اعمال می‏‌شود. اما در این بازی اینطور نیست، کسی که بیشترین کارت Saturn را خریده باشد، امتیاز بیشتری نسبت به بقیه برای حضور در استان‌‏های مختلف می‏‌گیرد. پس خط و مشی و استراتژی شما را این کارت‏‌ها تعیین می‏‌کنند. معمولا شما باید بر روی دو خدای بازی تمرکز کنید و سعی کنید بیشترین امتیاز را از آن بگیرید. اگر بخواهید از تمامی خدایان امتیاز بگیرید، معمولا امتیازات چندان بالایی دریافت نخواهید کرد.

کنکوردیا از آن بازی‏‌هاست که در نگاه اول ممکن است شما را چندان جذب نکند و فکر کنید مثل بقیه‏‌ی بازی‏‌هاست که چند منبع می‏خرید و می‌‏فروشید و تمام. اما کافی است یکبار بازی کنید تا عاشقش شوید! نمونه‌‏ی آن دوست خود ما بود که در ابتدای بازی و زمان توضیحات خیلی جذب بازی نشده بود و مدام غر می‏زد که این چه بازی مسخره‏ ایست، اما همین دوست عزیز ما در لحظات پایانی بازی ایستاده بازی را دنبال می‏کرد و با شور و حرارت زیاد به دنبال کسب امتیاز بود و در پایان بازی عاشق آن شده بود.

اگر به دنبال یک بازی یوروگیم خاص و بسیار جذاب هستید، این بازی یکی از بهترین گزینه‌‏هاست. یاد دادن آن به زمان زیادی نیاز ندارد و تنها شما باید چند کارت را یاد بگیرید. اما عمقی که این بازی دارد بسیار زیاد است و تصمیمات شما در طول بازی بسیار مهم هستند. مخصوصا این که چه زمانی کارت Tribune بازی کنید  و کارت‌‏ها را به دستتان برگردانید یک تصمیم حیاتی است.

همچنین چند نسخه‏‌ی افزونه برای این بازی عرضه شده است که نسخه‏‌ی Salsa و Venus نام دارند. در نسخه‏‌ی Salsa یک منبع جدید به نام نمک به بازی اضافه می‏‌شود که به عنوان یک منبع وحشی (Wild)! عمل می‌‏کند و می‏‌توان آن را به عنوان هر منبعی استفاده کرد. همچنین دو نقشه جدید به بازی اضافه می‌‏شود. علاوه بر این، تعدادی تایل قابلیت‏‌دار به بازی اضافه می‏‌شود که در ابتدای بازی به هر بازیکن دو تایل داده می‏شود تا هر کدام یکی را انتخاب کند. بقیه‌‏ی تایل‌‏ها در یک بازار قرار می‌‏گیرد و بر اساس اینکه شما چه زمانی کارت‌‏های خود را با بازی کردن کارت Tribune به دستتان برگردانید به شما می‌‏رسد. هر تایل قابلیت خاصی به شما خواهد داد، مثلا یک تایل به شما این امکان را می‏‌دهد که از سفرای حریفانی که در فاصله‌‏ی یک نسبت به شما قرار دارند برای ساخت شهر در مجاورتشان استفاده کنید، یک تایل به شما امکان ذخیره سازی ۴ منبع بیشتر در انبار می‌‏دهد، یک تایل به شما اجازه‌‏ی خرید و فروش سه منبع به جای دو منبع در زمان بازی کردن Mercator را می‌‏دهد و … . بازی با این تایل‏‌ها واقعا به یک سطح دیگر پیچیدگی و برنامه‏‌ریزی می‌‏رسد و هیجان بازی را دو چندان می‏کند.

در بسته‌‏ی Venus هم با نقشه‌‏ی جدید و کارت‌‏های تازه روبرو هستیم. همچنین امکان بازی تیمی دو  به دو هم اضافه می‏‌شود! در این شکل از بازی بازیکنان می‏‌توانند کارتی بازی کنند که روی بازی هم تیمی خودشان تاثیر بگذارد و یا از منابع یکدیگر استفاده کنند!  البته این بسته‌‏ی افزونه به شکل بازی کامل هم به بازار آمده است، یعنی یک بسته که در آن بازی اصلی به علاوه افزونه Venus وجود دارد.

 سخن پایانی

به نظرم هر گیمری باید در طول دوران حرفه‏‌ای خود، و قبل از اینکه ریق رحمت را سر بکشد، باید این بازی را تجربه کند. کنکوردیا از آن بازی‌‏هاست که شبیه‏ش را کمتر می‌‏توان پیدا کرد. از آن بازی‌‏ها که یادگیری آن ساده است و دفترچه قوانینش ۴ صفحه است، اما دنیایی از عمق و استراتژی در آن نهفته است. از آن بازی‌‏هاست که می‏شود با آن گذر لحظات را حس نکرد. تکرارپذیری بسیار بالا، نوبت‌‏های سریع، هیجان، امتیازشماری‌‏ای که قلبت را از سینه در می‏آورد و تجربه‌‏ای عالی و به یادماندنی برای شما خلق می‏‌کند.