زار یک بازی همکاری/رقابتی ۱-۶ نفره است که در حالت ۴ و ۶ نفره مناسبتر به نظر میرسد. این بازی ۶۰-۹۰ دقیقه زمان میبرد، ترسناک است و مناسب سنین ۱۴ سال به بالا.
زار در مورد یک عمارت اهریمنزده است که بازیکنان به عنوان فعالین ضد اهریمنی باید آن را از لوث اهریمن پاک کنند. بازی در صورتی برنده دارد که بازیکنان بتوانند اهریمن را نابود کنند و در آن صورت، بازیکنی برنده است که در پایان زنده مانده و سکهی جان و خرد بیشتری داشته باشد. زار در دوفاز کلی اجرا میشود:
فاز اول که در آن همه با هم به دنبال یافتن اسم اهریمن و گیر انداختن آن در یکی از اتاقهای عمارت هستیم، با یک بازی کاملا کوآپ (همکاری) مواجهیم که روح همکاری و خرد جمعی را در ما زنده میکند. بازیکنان با همکاری هم اتاق به اتاق عمارت را کشف کرده و سعی میکنند با استفاده از ریختن «رمل» و چرخاندن «اسطرلاب» در نوبت خود، طلسم آن اتاق را باطل کنند و با جستجوی نشانهها نام اهریمن را بیابند.
اما در فاز دوم یعنی پس از مواجهه با اهریمن، گویی بازیکنان تحت تاثیر اهریمن قرار گرفته باشند. ناگهان هر یک به فکر سود شخصی میافتند و میتوانند انتخاب کنند که وارد مبارزه با اهریمن بشوند و سعی در ریختن رمل و کشتن اهریمن کنند و یا صبر کنند تا بقیه با او بجنگد و کشته شوند و آنان فقط تماشاچی باشند. تا پس از مرگ اهریمن سهم بیشتری از غارت عمارت داشته باشند. در آخر بازی هر کس به فکر غارت بیشتر عمارت است که به شدت بازیکنان را به تکاپو می اندازد و نوع جدیدی از هیجان را برای بازیکن ایجاد میکند.
نقاط قوت
بازی همزمان هم کوآپ است و هم رقابتی، این مزیت در کمتر بازیای مشاهده میشود. در واقع ابتدای امر تعداد بازیهای کوآپ به شدت کمتر از بازیهای رقابتی است. اما زار هم زمان کوآپ و رقابتی است. این قابلیت زار را بازیای هیجانانگیزتر از هر بازی رقابتی یا همکاری میکند.
مکانيسمهای بینظیر و نو که خیلی هم خوب کار میکنند. رمل که بسیار زیبا به عنوان تاس چهاروجهی (D4) کار میکند و اسطرلاب که جایگزین بدیع و حتی بهتری برای کارت کشیدن شده و شانس را به گونهی هوشمندانه و مناسبی تقسیم کرده است.
تم به شدت جذاب و پیشرو و استفاده از عناصر و اسامی تماتیک که به شدت به فضای بازی کمک میکنند. استفاده از موضوعی که در کشور خودمان پیشینهی طولانی دارد، اما در بین بازیهای خارجی دیده نمیشود، زار را منحصر به فرد و بدیع کرده. همخوانی و حمایت تم و مکانیزم از یکدیگر که در کمتر بازیای مشاهده میشود نیز به شدت در زار به چشم می خورد و بازی زار را منحصر به فرد میکند. این که در طول بازی با چیزهایی سر و کار داری که در دنیای واقعی برای همین کار استفاده میشوند (رمل و اسطرلاب و سپند و کندر و دعا و طلسم)، باعث شده تم و مکانیزم زار جوری به یکدیگر وابسته باشند که تفکیک آنها از هم در طول بازی غیر ممکن باشد و این مشخصه در کمتر بازیای به چشم میخورد.
گرافیک و متریال که بسیار دوستداشتنی و ظریف ارایه شده. اتاق های منحصر به فرد با جزییات خاص خودشان که واقعا چشمنواز هستند، مهرههای فلزی بازیکنان با طراحی زیبا و و جلای خاص که یک سر و گردن از مهرههای پلاستیکی بالاتراند.سفرهی زیر خانهها هم با چاپ دقیق و کیفیت خوبی ارائه شده که کمک خوبی به درک چیدمان خانهها و هم سالم ماندن بازی در دراز مدت میکند. سکههایی که بر خلاف رویه رایج در بردگیمها به شکل فلزی ارائه شده و حس واقعی سکه دارند، و هر طرف آن کاربرد خاص خود را دارد که باعث میشود در طول بازی سکهها برای کارهای متعددی استفاده شده و در پایان بازی امتیاز محسوب میشوند. اسطرلاب زیبا و کاربردی که کارکردن با آن حس درگیر شدن با اهریمن و «علوم غریبه» را در انسان بیدار میکند و به طرز جذاب و با کیفیتی تولید شده و واقعا چشمنواز و کاربردی است. اسطرلاب نسخه لیمیتد ادیشن که فلزی و در ابعاد واقعی اسطرلاب طراحی شده است و تماما حس اسطرلاب واقعی را زنده میکند.
نقاط ضعف
گرافیک جعبهی بازی به شدت ضعیف و زننده است. برخلاف گرافیک چشمگیر همهی عناصر موجود در بازی که به شدت زیباست، گرافیک روی جعبه بسیار بد است و ابدا نمایانگر درون جعبه نیست. این درحالیست که در هنگام خرید مخاطب فقط روی جعبه را میبیند و قضاوت میکند. این جعبه که خالی از هر زیبایی بصری است و بخش اعظم آن نیز با رنگ مردهای پوشیده شده، به نظر من هیچ خریداری را مجاب به برداشتن جعبه از قفسه نخواهد کرد. به شخصه از بازیای با این تم و داستان و اجزای جذاب، توقع یک جعبهی به شدت زیبا و چشمنواز داشتم و با دیدن جعبه توی ذوقم خورد. واقعا گرافیک جعبه درقیاس با خود بازی هیچ است.
قیمت فروش بازی به دلیل قیمت تمام شده آن به شدت بالا است و دست قشر زیادی از مخاطبان را از بازی کوتاه کرده. این موضوع عیب بازی نیست، اما به هر حال اهمیت دارد. چرا که در عین حال که مخاطبان سرگرمیهای دورهمی و به قول خودمانیتر گیکها (geek ) همچین هزینهای را معقول می دانند، بازی زار در برابر کسانی که گیک نیستند موفق نخواهد بود. با این که زار بازی گیتوی (gateway) بسیار خوبی برای معرفی سرگرمیهای دورهمی به باقی جامعه است.
سخن آخر
درمجموع زار به نظر من موفقترین تجربهی طراحی و تولید بازی با کمک حامی در ایران است. چرا که محصول ارائه شده در نهایت در مقایسه با محصولات قبلی از هر لحاظ برتری دارد و البته بازاریابی موفق تیم «فربود انگاره» که به شکل بینظیری مخاطبان زیادی را برای بازی فراهم آورده (گواه این حرفم جمعیت مخاطب در تلگرام است و ممکن است دقیق نباشد)، زار میتواند نشان دهنده آیندهی روشن بردگیم در ایران باشد. زار به حق اهریمن ترس از نشدن را از خانهی ذهن طراحان بازی که تا امروز تولید بازیهایشان را غیرممکن میدانستند بیرون رانده.
مطلبی که خواندید توسط «علی فقیهی» نوشته شده است. در عین حال، منتظر ویدیوی معرفی، نقد و بررسی بازی زار باشید.
