روزی بر ماه قدم خواهم زد

ژوئیه 1969؛ کارکنان مرکز فرماندهی «ناسا» در تکاپو هستند. همین چند دقیقه پیش، سفینه فضایی آپولو 11 بر سطح کره ماه فرود آمد. امید همگان به این ماموریت است و بدان باور دارند. در کمتر از چند دقیقه، بالاخره پای انسان به کره ماه گشوده می‌شود. چشمان افراد در مرکز کنترل به صفحه نمایش دوخته شده و کسی حتی پلک هم نمی‌زند…

دود از دریچه هوا با فشار بیرون می‌زند. «نیل آرمسترانگ» کاهش فشار را فعال کرده است. در باز شده و شبح فضانورد در شفق ظاهر می‌شود. لباس فضانوردی سنگین می‌چرخد و آرمسترانگ اولین گام را بر نردبان فلزی می‌گذارد. آرام آرم به سوی زمین سنگی پایین می‌آید. چند لحظه پیش از این که نتیجه این ماجراجویی خطیر را درک کند، فضانورد با قدمی مطمئن و استوار پای بر سطح ماه می‌گذارد. حال پی برده است که رویای همه مردم، یک ملت و حتی یک سیاره را تحقق بخشیده است. قدمی کوچک برای او، گامی بزرگ برای بشریت.

کارت «نیل آرمسترانگ» در بازی «رقابت فضایی»

جنگ سرد؛ دوره‌ای از رقابت و تنش بین بلوک شرق (شوروی سابق و دولت‌های وابسته) و بلوک غرب (آمریکا و ناتو)، پس از جنگ جهانی دوم تا فروپاشی شوروی در سال 1991. در طول جنگ سرد هیچ درگیری نظامی مستقیمی بین آمریکا و شوروی به وجود نیامد، ولی رقابت بین دو ابرقدرت در زمینه‌های گوناگون ادامه یافت. از جمله «رقابت فضایی»، بین سازمان فضایی روسیه و ناسا، که بازی مورد نظر این مقاله، نام و موضوع خود را از آن وام گرفته است.

طرح جلد مجله تایم. 6 دسامبر 1968

هدف از بازی

در بازی رقابت فضایی، شما نقش مدیران آژانس‌های فضایی نوپا را دارید که با استخدام مهندسین، فضانوردان و توسعه فناوری‌های جدید و راه‌اندازی برنامه‌های فضایی، به دنبال این هستید تا در پایان، بهترین و توسعه یافته‌ترین آژانس را داشته و نام کشور خود را به عنوان پیشرو در تاریخ ثبت کنید. سنجش این مسئله با امتیازاتی است که در طول بازی بدست خواهید آورد.

روند بازی

در ابتدای بازی، همه بازیکنان 12 کارت «فرمان» یکسان خواهند داشت، که در ابتدای هر دور (راند) از بازی تنها یکی از این کارت‌ها را بازی خواهند کرد. بازی 7 راند طول خواهد کشید (هر راند از بازی معادل یک دهه در طول تاریخ است)، و هر کدام از کارت‌های فرمان را تنها یک بار در طول بازی می‌توان استفاده کرد. این 12 کارت فرمان بر 4 دسته (رنگ) مختلف هستند: تبلیغات (زرد)، فناوری (سبز)، برنامه فضایی (بنفش) و دستاورد (قرمز). هر رنگ 3 کارت دارد با اعداد 1، 3 و 6 که نشان دهنده سطح (قدرت) آن کارت است.

کارت تبلیغات سطح 6

کارت‌های دیگری با نام کارت‌های «رقابت فضایی» در چهار دسته (رنگ) مشابه با کارت‌های فرمان در بازی وجود دارند. همواره تعدادی از این کارت‌ها در جایی به نام «جهان» در دسترس همه بازیکنان هستند. در ابتدای هر راند تمامی بازیکنان برای بدست آوردن یکی از این کارت‌های رقابت فضایی، مخفیانه یکی از کارت‌های فرمان خود را انتخاب کرده و همزمان رو می‌کنند. اگر دو یا چند بازیکن کارت‌های فرمان همرنگی بازی کرده باشند، کسی برنده است که کارت سطح بالاتری را رو کرده باشد. حال بازیکنان کارت‌ رقابت فضایی مورد نظر خود (همرنگ با کارت فرمان بازی شده)  را برداشته و به آژانس فضایی خودشان اضافه می‌کنند.

کارت‌های رقابت فضایی مربوط به حضور اولین انسان در فضا: «یوری گاگارین» روسی ، فضاپیمای «وستوک-1»، 1961.

جذابیت‌های بازی

توضیحات روند بازی شاید آن را از چیزی که واقعاً هست، ساده‌تر نشان داده باشد. اشتباه برداشت نکنید! بازی «رقابت فضایی» از لحاظ قواعد و قوانین خیلی پیچیده نیست. ولی نحوه تصمیم‌گیری شما در طول بازی، از آن چیزی که در نگاه اول به نظر می‌رسد، سخت‌تر و پیچیده‌تر است:

کدام کارت «رقابت فضایی» را بخرم؟

پس از این که هر کارت رقابت فضایی را خریده و به آژانس فضایی (تابلو) خود اضافه می‌کنید، نه تنها قابلیت آن فعال می‌شود، بلکه قابلیت تمامی کارت‌های موجود در آژانس شما که همرنگ آن کارت هستند هم فعال می‌شود. به این ترتیب در طول بازی به دنبال این هستید که در اصطلاح «کمبو» بزنید. به این معنی که در یک یا دو رنگ (دسته) از کارت‌های رقابت فضایی سرمایه گذاری بیشتری کنید تا بتوانید زنجیره یا ترکیبی از اتفاقات مثبت را برای خود رقم بزنید.

با چه کارت «فرمان»، کارت رقابت فضایی مورد نظرم را بخرم؟

من میدونم که تو میدونی که من میدونم…!

عبارت بالا ممکن است در نگاه اول غریب به نظر بیاید. ولی شرایطی است که در طول بازی پیش خواهد آمد، نسبتاً زیاد هم پیش خواهد آمد. فرض کنید که در «جهان» (کارت‌های در دسترس همه بازیکنان) کارت قرمزی رو شده باشد که با فاصله از دیگر کارت‌های رو شده بهتر است. خب، من می‌دانم که شما هم مثل من به دنبال شکار آن کارت خواهید بود. از آن جایی که همواره می‌دانیم در نوبت‌های پیشین، هر بازیکن کدام کارت‌های فرمان را بازی کرده است (کارت‌های بازی شده به رو در کنار هر بازیکن وجود دارند و نیاز نیست آن‌ها را به خاطر بسپرید)، من می‌دانم کارت‌های فرمانِ دست شما چه کارت‌هایی است. شما هم به همین ترتیب می‌دانید من چه کارت‌های فرمانی در دست دارم. حال شرایطی را در نظر بگیرید که هر دو نفر ما کارت سطح 6 قرمز را در دست داشته باشیم و از آن جایی که من در این راند نفر اول هستم، اگر هر دوی ما کارت سطح 6 را بازی کنیم، برنده من خواهم بود. نکته این جا است که هر دوی ما این شرایط را می‌دانیم، پس شاید شما کارت قرمز جذاب مورد نظر را فراموش کرده و به دنبال این بروید که مثلاً با کارت فرمان زرد سطح 1، کارت رقابت فضایی زرد رنگی را با هزینه حداقلی بخرید. در این صورت من می‌توانم به جای استفاده از کارت قرمز سطح 6 از کارت قرمز سطح 1 استفاده کنم. ولی اگر شما ذهن من را بخوانید و کارت قرمز سطح 3 یا 6 را بازی کنید چه؟! ممکن است حتی کارت رقابت فضایی قرمز رنگ دیگری در این راند در «جهان» وجود نداشته باشد و در این راند من نتوانم هیچ کارتی به آژانس خودم اضافه کنم و الی آخر…

تاریخ و تاریخ بدیل

فضاپیمای رباتیک رُزتا؛ نخستین بار در تاریخ بشر که یک فضاپیما وارد مدار یک دنباله‌دار (در مدار مشتری) می‌شود. شروع ماموریت: 2 مارس 2004. زمان رسیدن به مقصد نهایی: 6 اوت 2014.

احتمالاً تا به حال دقت کرده‌اید که کارت‌های بازی برگرفته است از اشخاص، فناوری‌ها و رویدادهای دنیای واقعی. و صد البته این نکته، برای کسانی که به فضا و فضانوردی علاقه‌مند هستند، لذت «تجربه بازی» را دو چندان خواهد کرد. در دقت تاریخی «رقابت فضایی» همین بس که طراحان آن، بازی را حتی با فضانوردان ناسا هم «پلی تست» کرده‌اند! از طرف دیگر، بازی این امکان را به شما خواهد داد تا تاریخ بدیلی رقم بزنید یا به عبارت بهتر، روایت خودتان از تاریخ را ارائه دهید. برای مثال:

«نیل آرمسترانگ» فضانوردی روس بود که برای اول بار در طول تاریخ بشر، پای بر کره مریخ نهاد.

تصویرسازی

می‌دانم که می‌دانستید، دیر یا زود، نگارنده به این نکته اشاره خواهد کرد. همیشه از بازی‌هایی که تصویرسازی آن‌ها نزدیک به «کمیک استریپ» است لذت برده و می‌برم.

Space Race در قیاس با Race for the Galaxy

اگر بازی RftG را امتحان کرده باشید، بی‌شک تا به حال پی به شباهت‌های آن با «رقابت فضایی» برده‌اید. دو بازی کارتی با موضوع کاوش در فضا، از خانواده بازی‌های «تابلو سازی» و بهره گیری از مکانیسم‌ «انتخاب اکشن همزمان» (Simultaneous Action Selection). تفاوت اساسی این دو با هم این است که «تجربه بازی» رقابت فضایی بیشتر شبیه به ساخت و ساز یک تمدن است: شما همواره تنها یک کارت «فرمانده» (برخی از کارت‌های تبلیغاتی) را می‌توانید در آژانس فضایی (تابلو) خودتان داشته باشید. به دنبال این هستید که در اکشن‌هایی خاص قوی‌تر و بهتر شوید. در پی «دستاورد» (ساختن عجایب؟) هستید. از این جهات بازی «رقابت فضایی» بیشتر به بازی «عجایب هفتگانه» (Seven Wonders) شباهت پیدا می‌کند.

تصویر روی جعبه بازی «رقابت فضایی»

رقابت فضایی بازی کارتی است برای 1 الی 4 نفر و زمان بازی بین 30 الی 60 دقیقه است. بازی سال گذشته میلادی (2016) سرمایه تولید خود را از طریق سایت کیک استاتر بدست آورد و در نمایشگاه اسن 2017 در کشور آلمان در دسترس علاقه‌مندان قرار خواهد گرفت.

دانلود نسخه چاپی بازی کارتی «رقابت فضایی»

مقاله‌ای که خواندید دهمین و آخرین مقاله از سری مقالات معرفی بازی‌هایی است که برای اول بار در نمایشگاه اسن 2017 رونمایی می‌شوند. خوشحال می‌شویم نظرات شما را در مورد نحوه پوشش «رومیز» از این نمایشگاه بشنویم.