ماه ریسک: بازی‌های کنترل منطقه

مقدمه

قبل از هر چیز، چرا بازی ریسک؟

تجربه نشون داده خیلی از کسانی که خودشون رو گیمر میدونن، اول بار با تجربه بردگیم ریسک به بازی‌های رومیزی علاقه‌مند شدن. راستش خیلی وقته – شاید بیش از یک سال – می‌خواستیم در این مورد که “بعد از ریسک سراغ چه بازی‌هایی بریم؟” صحبت کنیم، ولی به دلایل مختلف فرصت پیش نیومد. برای جبران مافات هم که شده، این یک ماه رو اختصاص میدیم به بازی‌هایی که فکر می‌کنیم کسانی که ریسک رو دوست دارن، خواهند پسندید و هر هفته یکی از اونا رو با هم بررسی می‌کنیم.

ولی قبلش یک نکته، اونم این که بازی ریسک مکانیسم‌های مختلفی داره. ولی ما یه مکانیسم مشترک رو بین ریسک و بازی‌هایی که در ادامه معرفی می‌کنیم، در نظر گرفتیم: کنترل منطقه (Area Control):

در مکانیسم «کنترل منطقه» امتیاز به کسی میرسه که بیش از دیگران در یک منطقه نیرو و یا نفوذ داره. نمایی از بردگیم «El Grande» یکی از بازی‌های کلاسیکی که از این مکانیسم استفاده می‌کنه.

خوب، پرسه زنی دیگه بسه، بریم سر اصل مطلب! اول از همه تریلر بازی Kemet رو با هم ببینیم تا فاز بازی رو بگیریم:

مروری بر روند بازی

به هیچ عنوان قرار نیست با توضیحاتی که در ادامه می‌خونید، بازی رو یاد بگیرید. بلکه تنها می‌خوایم کلیت بازی دستمون بیاد تا بعدش بریم سراغ لذائذ Kemet.

برای شروع، واژه Kemet. این واژه در زبان مصریان باستان میشه: «سرزمین سیاه» یا «سرزمینی که خاک آن به رنگ سیاه است». مصریان باستان از این واژه برای اشاره به سرزمین خودشون استفاده می‌کردن. Kemet بردگیمی است برای دو الی پنج نفر که اگه با پنج نفر نسخه طولانی رو هم بازی کنید، بیشتر از دو ساعت طول نمی‌کشه و این برای بازی‌ای با این میزان از عمق و استراتژی‌های متفاوت عالیه.

در بازی Kemet، بازیکنا روسای قبایل مصری هستن که با قشون کشی و استفاده از قدرت‌های ایزدان مصر باستان، به قلمروهای مختلف یورش برده و با پیروزی در نبرد و تسلط بر این قلمروها، امتیاز کسب می‌کنن. بازی عادی تا هشت امتیاز و بازی طولانی تا ده امتیاز انجام میشه. روش‌های گرفتن امتیاز هم ایناست: پیروزی در جنگ، به شرط این که شما حمله کرده باشین (مدافع در صورت پیروزی هم امتیاز نمی‌گیره)، در کنترل داشتن معابد و همین طور اهرامی که تکمیل شدن و قربانی کردن برای ایزدان.

نبرد در حاشیه رود نیل

هر دور (راند) از بازی دو فاز داره: روز و شب. در روز همه بازیکنا پنج اکشن خواهند داشت که یکی یکی و به نوبت اونا رو انجام میدن. این پنج اکشن از بین نه اکشن ممکن انتخاب میشه که در هرم اکشن‌ها نشون داده شده. فهرست اکشن‌های ممکن: استخدام نیرو، حرکت دادن قشون (X 2)، نیایش (X 2)، خرید تایل قدرت و تکمیل هرم‌ها (X 3).

هرم اکشن‌ها بر روی صفحه بازیکنان (صفحه آنوبیس). هر بازیکن در پایان روز می‌بایست حداقل یک اکشن در هر طبقه از هرم انجام داده باشه.

بعد از این که همه بازیکنا هر پنج اکشن خودشون رو انجام دادن، شب فرا خواهد رسید. حالا بازیکنا در معابد خودشون به درگاه  ایزدان نیایش خواهند کرد و «امتیاز نیایش» خواهند گرفت. امتیاز نیایش در Kemet، همون مانا یا انرژی در دیگر بازی‌هاست که در روز برای انجام اکشن‌ها بهشون نیاز دارید. در عین حال، بازیکنا در شب کارت‌های «شفاعت یزدانی» خواهند کشید که در روز با استفاده به موقع از اونا می‌تونن از نبردها سربلند بیرون بیان. و در نهایت نوبت بازی برای روز بعد مشخص میشه.

بازیکنا می‌تونن با خرج کردن مانا، تایل‌های قدرت بخرن که هر کدوم قابلیت ویژه‌ای به صاحبش میده. برخی از این تایل‌ها، موجودات افسانه‌ای رو احضار می‌کنه. جدا از این که موجودات غول پیکر، رعب و وحشت در حریف ایجاد می‌کنن، هر کدوم قدرت‌های ویژه خودشون رو دارن.

پیل جنگی وارد می‌شود

جذابیت‌های آشکار و نهان Kemet برای ناباوران

یه نکته‌ای رو باید بگم! اگه یا دیدن تصویرسازی روی جعبه بازی و همین طور تریلر، به این نتیجه نرسیدید که با سر شیرجه برید توی بازی و هیولا احضار کنید و خون و خونریزی راه بندازید، واقعاً جای تحیره! بعله، می‌دونم که برخی از دوستان فقط به بازی‌های Multiplayer Solitaire علاقه دارن. یعنی ترجیح میدن روی صفحه خودشون سر فرصت و حوصله کارشون رو انجام بدن (مثلاً کشاورزی کنن) و بعد آخر بازی امتیازها رو بشمرن تا ببینن کی بهتر کارش رو انجام داده (مزرعه بهتری ساخته). ولی اگه درگیری و زد و خورد مستقیم در بازی رو دوست ندارید، تا می‌تونید از این بازی فاصله بگیرید. نقطه سر خط

این طور بگم که در طول بازی هر زمان نوبت به شما میرسه، انگار که یکی تو سر شما داره تمام مدت میگه: “حمله کن، حمله کن، لعنتی حمله کن!” خاطرتون هست که گفتیم امتیاز تنها به حمله کننده پیروز داده میشه، نه مدافع پیروز. از طرفی امتیازهای جنگی رو کسی از شما نمی‌تونه بازپس بگیره، برخلاف امتیاز معابد که وقتی کنترلش رو از دست بدین، میرسه به کسی که معبد رو تصاحب کرده. جز اینایی که گفتم، یه نگاه دیگه به هرم اکشن‌ها در بالا بندازید. حتی این هرم هم شما رو تشویق به حرکت و به راه انداختن جنگ می‌کنه!

نحوه جنگیدن در Kemet

بعد از این که قشون خودتون رو حرکت میدید و وارد منطقه‌ای میشید که قشون حریف حضور داره، جنگ شروع میشه. هر کدوم از بازیکنا شش کارت جنگ دارن که برای همه یکسانه. حالا شما یکی از این کارت‌ها رو بدون این که هیچ کدوم از حریفان ببینن می‌سوزونید و کارت دیگه رو همزمان با حریف رو می‌کنید. تعداد نیروهای حاضر در جنگ به اضافه عدد نوشته شده در کنار آیکون «داس» امتیاز شما در جنگه و هر کسی که امتیاز بیشتری داشته باشه، برنده جنگه. در مواقعی که امتیازها مساوی میشه، این مدافعه که برنده است. در عین حال، می‌تونید یکی از کارت‌های «شفاعت یزدانی» یا بهتره بگم «مداخله یزدانی» که مربوط به جنگه رو در پشت کارت جنگی خودتون پنهان کنید (کارت‌های شفاعت/مداخله از کارت‌های جنگ کوچکترند) و در زمان رو کردن کارت، حریف رو غافلگیر کنید. راستی پس از سه بار جنگیدن تمامی کارت‌ها به دست شما برمی‌گردن.

کارت‌های جنگ. عدد کنار آیکون قطره خون، نشان دهنده تعداد تلفات جنگی به حریف پس از پایان جنگه. عدد کنار آیکون سپر هم دفاع در برابر تلفاتی است که حریف به شما می‌زنه.

حالا خودتون قیاس کنید: با یه لشکر بزرگ به حریف حمله می‌کنید، بعد همه تاس‌هاتون رو یک و دو می‌ریزید و به این نتیجه می‌رسید که تاس‌ها از شما متنفرند و می‌بایست تاس‌هاتون رو عوض کنید! یا این که تمامی کارت‌های حریف رو می‌شناسید و اگه حریف پیش از این جنگیده، یک یا دو کارتی که در جنگ‌های پیشین استفاده کرده رو هم دیدید. کمابیش می‌دونید چقدر دارید ریسک می‌کنید و لازم نیست تمامی پیامبران اولولعزم رو به یاد بیارید بلکه تاس مورد نظرتون بیاد…

از طرف دیگه انقدر اطلاعات پنهان در بازی وجود داره (کارت‌هایی که حریف در جنگ‌های پیشین سوزونده و شما ندیدین و همین طور کارت‌های مداخله یزدانی) که همچنان اون تنش لازم به هنگام جنگ در بازی حفظ بشه. خیلی اوقات سناریویی که پیش میاد اینه: شما می‌دونید که پیروز جنگ خواهید بود، ولی حریف هم اینو می‌دونه. و شما هم می‌دونید که حریف می‌دونه. پس با این اوصاف، ریسک نمی‌کنید و بهترین کارت جنگی ممکن رو بازی می‌کنید؟ (کارت با عدد چهار در کنار آیکون داس) یا حدس می‌زنید که حریف تا جای ممکن به شما تلفات وارد می‌کنه (تا در نوبت‌های بعدی به خدمتتون برسه)، پس سعی می‌کنید تلفات رو به حداقل برسونید؟ (کارت با عدد دو در کنار آیکون سپر)…

جایی برای «لاک پشت‌ها» در این بازی وجود ندارد!

یه اصطلاحی هست در بازی‌های جنگی با عنوان «Turtling». به این معنی که یه بازیکن گوشه‌ای از نقشه بازی رو پیدا کرده و دور از جنگ و جدال دیگر بازیکنان با هم خوش میشینه (استرالیا در ریسک را بیاد آر). در Kemet این گزینه ناممکنه. دلیلش هم نقشه بازیه که در ابتدای بازی همه بازیکنا از هم به یک فاصله هستن، حتی اگه در دو انتهای نقشه بازی باشن. چرا که ستون‌های سنگی هرمی شکل (Obelisk) در جای جای نقشه وجود داره که می‌تونید از هرم‌ها به اونا «تله‌پورت» بشین.

نقشه سه و پنج نفره بازی

جزییات، جزییات و باز هم جزییات

بردگیم‌های نسبتاً زیادی با موضوع مصر باستان منتشر شده. ولی هیچ کدوم – تا جایی که نگارنده دیده – تا این حد به جزییات فرهنگی مصر باستان توجه نکرده. تا به الان با اصطلاحات «امتیاز نیایش»، «شفاعت/مداخله یزدانی» و استفاده از هرم برای اکشن‌های ممکن روبرو شدین. کار به همین جا ختم نمیشه. مثلاً شما برای هرم‌های سه گانه خودتون ار تاس‌های چهاروجهی استفاده می‌کنین که خوب، شباهت واضحی به هرم دارن:

اهرام ثلاثه. هر بار که روی هرم‌ها کار می‌کنید، به عدد راس هرم یک واحد اضافه میشه و به این ترتیب به «تایل‌های قدرت» بهتری برای خرید دسترسی پیدا می‌کنید.

جز این،طراحان Kemet از اولین طراحانی هستن که این قضیه رو فهمیدن که بازیکنا دوست دارن، نیروهاشون متفاوت از نیروهای دیگران باشه. و این که موجودات اساطیری برگرفته از اساطیر مصر، با قابلیت‌های ویژه خودشون، جذابیت بازی رو دوچندان کرده:

بدون شرح!

و بالاخره سخن آخر

در مورد جنگ و نزاع در Kemet به قدر کافی صحبت کردیم. این رو اضافه کنم که Kemet یه بردگیم هیبرید (ترکیبی) است. به این معنی که سبک‌های مختلفی از بازی در اون دیده میشه: از «مدیریت منابع» در بازی‌های فکری سبک اروپایی گرفته تا دقت به جزییات و موضوع در بازی‌های سبک آمریکایی و تاثیر بازی‌های جنگی (وارگیم) هم که در اون کاملاً مشهوده. کمتر بازی‌ای “آن چه خوبان همه دارند” رو یکجا داره. در مورد جزییات صحبت کردیم. این رو اضافه کنم که بازده و موثر بازی کردن در Kemet مثل بازی‌های سبک اروپایی بسیار مهمه. درسته که گفتیم همواره در نوبتتون، با تمام وجود دوست دارید که حمله کنید و نقشه بازی هم این اجازه رو به شما میده. ولی این که چه زمانی و به چه بازیکنی حمله کنین، در سرنوشت بازی بسیار تعیین کننده است. یک اشتباه می‌تونه نتیجه بازی رو تغییر بده.

در نهایت تجربه بازی: نزدیک‌ترین مثالی که می‌تونم بزنم هیجان Deathmatch در بازی‌های استراتژی بلادرنگ (Real-time) رایانه‌ای هستش.