رقابت بر سر تسخیر کهکشان

مقدمه

در بازی race بازیکن ها فرماندهان کهکشان هستند. فرماندهان جاه طلبی که می خوان با تقویت گزینه های نظامیشون سیارات رو تسخیر کرده و یا اونا رو کنترل کنند و در عین حال با  پیشرفت فناوری، حجم تولیدات شون رو افزایش بدن، تا در رقابت بر سراستیلا بر کهکشان برترین باشن.

race از اون دست بازی هایی هستش که به دلیل ظاهرش از اون چیزی که واقعاً هستن پیچیده تربه چشم میاد.اوایل که به راهنمای بازی(Player Aid) نگاه می کنید، از دیدن این همه شکلک جورواجور وحشت زده می شید ولی تنها کافیه چند نوبت از بازی رو انجام بدید تا طوری براتون جا بیفته که انگار از اول به طور غریزی بازی رو بلد بودین.

راهنمای بازی

کلیات، اجزا و هدف بازی

race یه بازی کارتی ۲ الی ۴ نفره است با تم علمی-تخیلی از خانواده بازی های “تابلو سازی”(Tableau Building) که به ازای هر بازیکن نیم ساعت به زمان بازی اضافه می شه و کسی برنده است که بیشترین امتیاز رو در پایان بازی به دست آورده باشه. در واقع بازیکن ها با بازی کردن کارت ها در جلو خودشون – که نشان دهنده سیارات، یا پیشرفت های فنی هستن –  تمدن های جدیدی رو در کهکشان تاسیس می کنن.race جوایز زیادی رو برده از جمله:

• 2007 Meeples’ Choice Award
• 2007 Dice Tower Awards, Best Game of the Year
• 2008 Fairplay À la carte
• 2008 Golden Geek Best Card Game
• 2008 JoTa Best Card Game

این رو هم اضافه کنم که  بازی سرجمع  ۱۵۰ عدد کارت و ۲۸ عدد ژتون امتیاز(Victory Point) داره، همین و بس.

اجزای بازی

جریان بازی

پیش از شروع مهم ترین نکاتی  که می بایست بدونید ایناست :

• فرق کارت های سیارات و توسعه(development) :. کارت سیارات با دایره و کارت های توسعه با لوزی(الماس) در قسمت بالای کارت، سمت چپ از هم تفکیک می شن.
• بر خلاف اکثر بازی های دیگه، کارت ها بدون این که دیگران اونا رو ببینن، دور انداخته می شن(discard). به این ترتیب بازیکنان دیگه نمی تونن متوجه بشن که چه کارت هایی به استراتژی بازی تو نمی خوره و از این طریق استراتژی تو رو حدس بزنن.

کارت های توسعه

کارت های سیارات

حالا روند بازی در هر نوبت رو با هم مرور می کنیم:

در ابتدای هر نوبت هر بازیکن یکی از ۷ کارت فرمان(Command) رو به طور مخفیانه انتخاب می کنه و بعد همه همزمان کارت های انتخابی رو به هم نشون می دن. هر کارت فرمان نشان دهنده ی یک مرحله از بازی هستش که  همه ی بازیکنان می بایست به ترتیب اونا رو انجام بدن، با این تفاوت که بازیکنی که کارت فرمان مرتبط با اون مرحله رو انتخاب کرده پاداشی(Bonus) داره که دیگران ندارن. برای مثال اگه بازیکنی کارت فرمان توسعه رو انتخاب کرده باشه در مرحله توسعه یک واحد هزینه کمتری پرداخت می کنه. از اون جایی که ما ۵ مرحله در بازی داریم(2 تا از کارت های فرمان تکراری هستن) و حداکثر ۴ بازیکن، همیشه حداقل یکی از مراحل بازی در اون نوبت انجام نمی شه.گفتم حداقل چون ممکنه بازیکن کارت فرمانی رو انتخاب کنه که بازیکن دیگه هم انتخاب کرده.

کارت های فرمان

مراحل بازی به ترتیب اینا هستن:

1. اکتشاف : این فرمان زمانی صادر می کنیم که تعداد کارت های تو دستمون کافی نباشه. زمان انجام فرمان بسته به شرایط چند کارت می کشیم، برخی رو تو دستمون می ذاریم و باقی رو دور می اندازیم(discard)
2. توسعه : یکی از کارت های توسعه رو از تو دستت، در جلوی خودت بازی کن. البته برای این کار می بایست هزینه اون توسعه رو با دورانداختن کارت ها از دستت به تعداد نوشته شده بر روی کارت توسعه(عدد داخل الماس) پرداخت کنی.
3. استقرار : یکی از سیارات روتسخیرکن (از تو دستت کارت مربوطه رو در جلوی خودت بازی کن):
   • سیارات نظامی(که دور شکلک سیاره یه دایره قرمز وجود داره) رو در صورتی می تونی اشغال کنی که قدرت نظامی تو هم اندازه یا از اونا بیشتر باشه
   • سیارات غیر نظامی : دقیقاً مثل کارت های توسعه
4. مصرف : بعضی از سیارات می تونن محصولات تولیدی سیارات دیگه رو مصرف کنن. به این معنی که کارت های محصولات رو دور می اندازید و به ازاش امتیاز می گیرید یا این که بسته به نوع محصول ۲ الی ۵ کارت جدید می کشید.
5. تولید : به ازای هر سیاره تولید کننده یه کارت می کشی و بدون این که به اون نگاه کنی(face down)، روی سیاره تولید کننده می ذاری. سیاراتی تولید کننده هستن که شکلک دایره ای سیاره توپُر باشه.

همون طور که می بینید مرحله مصرف پیش از مرحله ی تولید هستش و از اون جایی که مراحل می بایست به ترتیب انجام بشن، شما برای مصرف محصولات می بایست نوبت قبل اون ها رو تولید کرده باشین.

سیارات نظامی

سیارات غیرنظامی

بازی در دو حالت به پایان می رسه:

• اتمام ژتون های امتیاز(پیش از شروع بازی  ۱۲ امتیاز به ازای هر بازیکن از ژتونهای  امتیازات جدا شده و دسترس بازیکنان قرار گرفته)
• یکی از بازیکنان در پایان یک نوبت از بازی حداقل ۱۲ کارت – چه سیاره و چه توسعه – در جلوی خودش بازی کرده باشه

تجربه بازی ونقاط قوت

پیش از هر چیزبگم که  زمان برپاکردن(Setup) بازی خیلی کوتاه هستش. این مساله در کنار زمان به نسبت کوتاه بازی – در قیاس با بازی های استراتژیک دیگر – باعث می شه که بتونید در مواقع مختلف این بازی رو انجام بدید. در عین حال کاملاً محتمله که بازی رو دو دست پشت سر هم بازی کنید.

این بازی از نوع بازی های مهارتی و استراتژیک هستش. درسته که این مساله که چه کارت هایی رو می کشید به شانس بستگی داره ولی بازی مکانیزم هایی رو برای کنترل این شانس به بازیکنان داده. برای مثال کاملاً ممکنه که در جریان بازی شما ۹ کارت بکشید و دو تایی که به استراتژی تون می خوره رو نگه داشته باقی رو دوربندازید.

برای پیروزی در این بازی استراتژی های کاملاً مختلفی وجود داره که بسته به شرایط همشون معتبر هستن و شما رو به پیروزی می رسونن. آیا چرخه تولید و مصرف راه اندازی می کنید تا بتونید امتیازها رو جمع آوری کنید؟ یا این که با قدرت نظامی سیارات هر چه بیشتری رو تسخیر می کنید و امپراتوری خودتون رو گسترش می دید؟…

مهم ترین نکته در مورد گیم پلی این بازی استفاده از مکانیک “ترتیب متغیر مراحل”(Variable Phase Order)  هستش، به این معنی که هر نوبت از بازی شامل همه مراحل ممکن بازی نمی شه و به این ترتیب هر نوبت از بازی با نوبت قبل و یا بعد از خودش ممکنه کاملاً متفاوت باشه. نتیجه این مکانیک نوع متفاوتی از تعامل بین بازیکنان هستش. بازیکنان به جای نبرد مستقیم در بازی های جنگی و یا بلوکه کردن حرکت های دیگران دربازی های اروپایی(Eurogame)، با قدرت بازی خوانی خودشون می تونن از تصمیمات دیگران – در زمان انتخاب کارت های فرمان – به سود خوشون بهره ببرن. به عنوان یه نمونه ساده، زمانی که حریف من تعداد کارت های کمی رو تو دست خودش داره، کاملاً محتمل هستش که این نوبت فاز “اکتشاف” رو انتخاب کنه، پس من اگه برای بازی کردن یه کارت “توسعه” یک عدد کارت کم دارم، می تونم رو این قضیه حساب کنم.

این مکانیک با بازی پورتوریکو(Puerto Rico) در سال ۲۰۰۲  معرفی شد. جالب اینجاست که پس از انتشار بازی پورتوریکو، اندریاس سیفارت طراح پورتوریکو و توماس لِمان طراح race هر دو به طور همزمان، شروع به طراحی بازی کارتی با استفاده از این مکانیک کردن که نتیجه اولی بازی سن خوان(San Juan) در سال ۲۰۰۴ و نتیجه دومی همین بازی race در سال ۲۰۰۷شد.

نقاط ضعف

این رو همین اولش بگم که اگه با کسی بازی می کنید که قبلاً به دفعات بازی کرده، درسته شما رو قورت می ده چرا که می دونه با توجه به کارت هایی که در دست داره و کارت هایی که شما بازی کردین، احتمال وجود چه کارت هایی هستش و در نتیجه می دونه که چه استراتژی رو انتخاب کنه.

برخی بازی race رو بازی تک نفره ای می دونن که چند نفر با هم انجام می دن(Multiplayer Solitaire) به عبارت بهتر هر کسی داره برای خودش بازی می کنه و چندان کاری به بازی دیگران نداره. این نکته صحیح هستش که بازی درگیری مستقیم نداره ولی در عین حال، بازی هر بازیکن بر اساس روند بازی دیگران تغییر می کنه. برای مثال زمانی که من می بینم چرخه تولید و مصرف حریف به راه افتاده و هر نوبت می تونه ۵ امتیازکسب کنه، بسته به شرایط ممکنه سعی کنم هر چه زودتر بازی رو با تسخیر سیارات دیگه به پایان برسونم.

در عین حال بازی چندان تماتیک نیست به این معنی که اگر تم دیگری هم برای بازی در نظر گرفته می شد، چندان به تجربه بازی لطمه نمی زد و این ممکنه برای بعضی آزاردهنده باشه.

انتقاد دیگه ای که به این بازی هست Iconography اونه(یه نگاه دیگه به راهنمای بازی در بالا بندازید) که به ویژه در بازی های ابتدایی یه مقدارگیج کننده هستش.

پیشنهاد

اگه دقت کنید عنوان بازی Race for the Galaxy هستش و نه Battle for the Galaxy. این به این معناست که رقابت در این بازی از نوع درگیری مستقیم(Direct Conflict) نیست که ممکنه بعضی این قضیه باب میلشون نباشه.

در عین حال اگر تجربه کردن نوع متفاوتی از تعامل با بازیکنان دیگه در یک بازی استراتژیک براتون جذابه پیشنهاد می کنم بازی race رو حتماً امتحان کنید.(برای توضیحات بیشتر اگه بخش تجربه بازی رو نخونید، یه نگاه بندازید)

این رو هم باز تکرار می کنم که بازی چندان تماتیک نیست و اگه فضای داستانی دیگه ای غیر از علمی – تخیلی برای بازی انتخاب می شد، چندان تجربه بازی رو تغییر نمی داد.

در نهایت اگه هنوز دودل هستید و یا به بازی دسترسی ندارید، پیشنهاد می کنم نسخه آنلاین بازی در Board Game Arena رو امتحان کنید.